Sprawozdanie merytoryczne z realizacji zadań
Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. C. Norwida w Zielonej Górze
w 2005 roku

1. Gromadzenie i opracowanie zbiorów:
Biblioteka pozyskała 18.230 jednostek inwentarzowych, w tym 15.651 woluminów książek i 2.579 zbiorów specjalnych. W drodze zakupu pozyskano 10.455 jednostek inwentarzowych (9.139 książek) o wartości 191.157,46 zł, 6.359 jednostek inwentarzowych o wartości 83.583,03 zł pozyskano w drodze darów i innego rodzaju nabytków, w tym 1.563 vol. zakupiono ze środków uzyskanych ze sprzedaży „cegiełek” za 31.873,96 zł. Ze zbiorów Biblioteki w okresie sprawozdawczym wycofano 11.749 jednostek inwentarzowych w wyniku selekcji materiałów zniszczonych, zdekompletowanych, zdezaktualizowanych i nie czytanych.
Wskaźnik zakupu książek wynosi za 2005 rok 7,71 vol. (2004 – 6,01 vol.).
Zbiory Biblioteki na dzień 31 grudnia 2005 r. obejmują 527.764 jednostek inwentarzowych, w tym:
 
  — księgozbiór  – 396.173 woluminów,
  — zbiory specjalne  – 68.880 jednostek inwentarzowych,
  — dokumenty życia społecznego  – 23.561 jednostek inwentarzowych,
  — czasopisma  – 39.150 woluminów.

Stan zbiorów specjalnych zmniejszył się, ponieważ przesunięto do Działu Magazynów i Zbiorów Zabezpieczonych książki zainwentaryzowane nieprawidłowo w inwentarzach starodruków, wydane w latach 1801 – 1830.
Na bieżąco przekazywano bibliotekom terenowym dary książkowe, pozyskiwane od osób prywatnych i instytucji, głównie z Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej, Fundacji Pomocy Bibliotekom Polskim, Oficyny Wydawniczej „Vocatio” i Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
Opracowano komputerowo 14.626 vol. książek. Wprowadzono do komputerowej bazy danych 367 opisów katalogowych starodruków oraz 556 opisów notacji muzycznych, 103 vol. płyt CD i 12 vol. programów multimedialnych (CD-ROM).
 
2. Udostępnianie zbiorów:
Udostępnianie zbiorów w okresie sprawozdawczym przedstawiało się następująco:
 
— liczba czytelników - 29.274
— liczba odwiedzin - 208.463
— liczba wypożyczeń na zewnątrz - 486.514
— liczba odwiedzin w czytelniach - 72.080
— liczba wypożyczeń na miejscu - 235.986
— liczba czasopism - wypożyczonych na miejscu - 104.605
— liczba połączeń internetowych - 2.098
— liczba udzielonych informacji - 169.087
                      
                                
Po raz kolejny zmniejszyła się liczba czytelników - w stosunku do 2004 roku spadła o 4,1 %. Przyczyn takiego zjawiska należy szukać miedzy innymi w braku nowości wydawniczych, rosnącej popularności Internetu i wydawnictw elektronicznych, niżu demograficznym.
 
3. Opracowanie i publikowanie bibliografii regionalnych, a take innych materiałów informacyjnych o charakterze regionalnym:
Uzupełniono bibliografie wydawnictw WiMBP oraz publikacji pracowników Biblioteki. Zrealizowano 11 kwerend, m. in. bibliografia Klema Felchnerowskiego dla Muzeum Ziemi Lubuskiej, 15 biogramów osób związanych z regionem lubuskim, wycinki z prasy regionalnej nt. Łemków i mniejszości ukraińskiej dla redakcji czasopisma „Watra”, zestawienie bibliograficzne o Trzebiechowie dla Muzeum Ziemi Lubuskiej, Turystyka w województwie lubuskim – dla Urzędu Marszałkowskiego, Zabytki w gminie Babimost dla Biblioteki Publicznej w Babimoście.
W ciągu roku uzupełniano kartoteki: osobową, zagadnieniową, literacką, charakterystyki środowiska.
Zgromadzono i opracowano 1.121 dokumentów życia społecznego. Skompletowano do opracowania 124 roczniki czasopism regionalnych z lat 2000-2004. Opracowano album wycinków prasowych o WiMBP za 2004 r. Przeliczono strony 69 roczników „Grünberger Wochenblatt“ przewidzianych do digitalizacji. Prezentowano i sprzedawano książki dotyczące winiarstwa na III Zielonogórskim Targowisku Winiarskim.
Do bazy komputerowej wprowadzono 1.754 opisy z kartoteki tradycyjnej z 1993 r., zbibliografowano 315 książek oraz 6.120 numerów czasopism z lat 1967-2005, sporządzono 3.235 opisów artykułów. Do bazy wprowadzono 5.628 opisów. Wydano na CD rocznik bibliografii za 2001 rok.

4. Udzielanie bibliotekom pomocy instrukcyjno - metodycznej i szkoleniowej:
Dla dyrektorów i kierowników bibliotek publicznych południowej części województwa zorganizowano seminarium, podczas którego podsumowano wyniki w czytelnictwie uzyskane przez biblioteki publiczne w 2004 r., wygłoszono wykłady „Pisarze o polityce. Politycy o literaturze” oraz „Problemy bibliotekarskiej etyki zawodowej”. Firma Tamaco-Intro z Radomska zaprezentowała swoja ofertę sprzedaży sprzętu do oprawy książek i czasopism w systemie Fastbind. Przedstawiono warunki przyłączenia do Centrum Przetwarzania Danych Bibliotecznych kolejnych bibliotek terenowych; omówiono sprawy organizacyjne, dotyczące m. in. zakupu książek z dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz spotkań autorskich w 2005 r. Zorganizowano 6 seminariów dla bibliotekarzy z poszczególnych powiatów, podczas których wysłuchano wykładów: „Udane debiuty i nowi autorzy ostatnich lat w literaturze polskiej” oraz „Dorośli w bibliotece – rozwijanie aktywności kulturalnej wśród dorosłej społeczności w kręgu działania biblioteki publicznej”.
Biblioteka sprawuje nadzór merytoryczny i udziela pomocy 176 bibliotekom publicznym południowej części województwa w 7 powiatach. Na bieżąco prowadzone są telefoniczne oraz bezpośrednie konsultacje i udzielane różnego rodzaju informacje w sprawach związanych z organizacją i działalnością bibliotek. W roku 2005 pracownicy WiMBP 76 razy wyjedali w teren. Wyjazdy dotyczyły: spraw organizacyjnych – 5, instruktażu ogólnego – 9, instruktażu komputerowego – 13, spotkań autorskich – 10, spotkań okolicznościowych – 10, szkoleń, konferencji – 29.

5. Działania zmierzające do informatyzacji bibliotek:
Rozszerzone zostało funkcjonowanie Centrum Przetwarzania Danych Bibliotecznych integrującego zasoby informatyczne bibliotek publicznych południowej części województwa. Przyłączono Biblioteki Publiczne w Sulechowie, Małomicach, Zbąszynku. Rozbudowano infrastrukturę warstwy fizycznej sieci komputerowej WiMBP. Skonfigurowano i podłączono urządzenia sieciowe do zdalnego dostępu dla użytkowników CPDB oraz urządzenia do zabezpieczenia bazy danych WiMBP i niepowołanego dostępu do sieci lokalnej. Podłączono 15 nowych komputerów: w Czytelni, Oddziale dla Dzieci, Dziale Gromadzenia i Opracowania, Administracji, Księgowości.
Dzięki uczestnictwu Biblioteki w programie Ministerstwa Nauki i Informatyzacji „Ikonka”, możliwa była dalsza informatyzacja filii, otrzymano m. in. trzy zestawy komputerowe dla Filii nr 1.
Zakupiono ponadto dwa czytniki kodów kreskowych, które umożliwiają automatyczną rejestrację wypożyczeń i zwrotów w Oddziale dla Dzieci i Filii nr 1.

6. Działalność wydawnicza:
Nakładem wydawnictwa WiMBP Pro Libris ukazało się wiele atrakcyjnych pozycji wydawniczych autorów mieszkających na Ziemi Lubuskiej, m.in.: tomik poezji Henryka Szylkina „Powroty krajobrazów”, „Mołojecka pieśń” Zbigniewa Kozłowskiego, „Na klifie” - tomik poezji Zygmunta Kowalczuka, „Jerzy, który się jeży” – tomik fraszek Jerzego Głodka. Ukazały się także ważne dla regionu wydawnictwa: „Ampelografia Ziemi Lubuskiej” – książka o winiarstwie lubuskim Mirosława Kuleby oraz „Kronika Zielonej Góry” w tłumaczeniu polskim Jarosława Kuczera. Publikacja, na którą składa się przekład części drukowanej - wydanej ok. 1817 r. przez Johanna Gottfrieda Johna oraz jej rękopiśmiennej kontynuacji obejmującej lata 1816-1881 Heinricha Adolpha Pilza, jest cennym źródłem badan dziejów Zielonej Góry na przestrzeni wieków, dotychczas z uwagi na język niemiecki, w pełni nie wykorzystanym. Wydano także Bibliografię polskich współczesnych pisarzy Wileńszczyzny „Polskie pióra znad Wilii” Henryka Szylkina i Doroty Szagun.
Kontynuowano wydawanie lubuskiego pisma literacko-kulturalnego „Pro Libris”, które od ubiegłego roku stało się kwartalnikiem. W 2005 roku ukazały się numery 10, 11, 12, 13, wszystkie w polsko - niemieckiej wersji językowej. Opublikowano te drukiem materiały z konferencji bibliotekarzy „Innowacyjność zawodowa i organizacyjna w bibliotekach” oraz polsko – niemieckiej konferencji „Historia książki na terenach pogranicza i jej rola w kształtowaniu społeczeństw wielokulturowych”.
Wydano dwa kolejne numery pisma branżowego „Bibliotekarz Lubuski”.

7. Działalność promocyjna i oświatowo - edukacyjna:
Wydane w oficynie Pro Libris książki były promowane podczas organizowanych przez Bibliotekę „Czwartków Lubuskich”. W 2005 roku zorganizowano 22 „Czwartki Lubuskie”, podczas których przedstawiono 16 książek i czasopism, m. in. „Ptak umarłych” – biograficzną książkę Edwarda Dębickiego, „Gorzów Wielkopolski w latach 1945-1998. Przemiany społeczno – polityczne” Dariusza Rymara, „Kronika Zielonej Góry za lata 1222-1861”, „Na peryferiach historii” Jerzego Piotra Majchrzaka. Promocji czasopisma „Pro Libris” towarzyszyły materiały promocyjne – ulotki i plakaty.
Jak co roku wyróżniono Lubuskimi Wawrzynami Literackimi najlepsze książki autorów mieszkających na Ziemi Lubuskiej. W 2005 roku Wawrzyny otrzymali Witold Niedźwiedzki za książkę „Sodoma" oraz Zbigniew Kozłowski za „Skarb Atamana".
Ponadto w ramach „Czwartków Lubuskich” gośćmi WiMBP byli: Joachim Trenkner – publicysta i dziennikarz z Niemiec, Stanisław Turowski – prozaik, felietonista z Gubina, Wacław Holewiński – pisarz, wydawca, redaktor.
Zorganizowano następujące spotkania autorskie w bibliotekach terenowych i w Zielonej Górze: z Beatą Ostrowiecką w Krośnie Odrzańskim, Sulechowie, Nowej Soli, Mirostowicach Dolnych, Nowogrodzie Bobrzańskim, Martą Fox w Sławie, Kożuchowie, Bonowie, Żaganiu, ¦wiebodzinie, Lubsku i Jasieniu, z Barbara Kosmowską w Bytomiu Odrzańskim, Sulechowie, ¦wiebodzinie, Wschowie i Nowej Soli, z Grzegorzem Kasdepke we Wschowie, Sławie, Starym Strączu, Nowej Soli, Bobrowicach, Krosnie Odrzańskim, Sulechowie, Mirostowicach Dolnych, Lipinkach, Żarach, Zawadzie, Zaborze i Oddziale dla Dzieci WiMBP, z Jerzym Surwiłło w Sulechowie i Nowej Soli.
Przygotowano 19 wystaw, m. in. „Głos Nerudy” - wystawa audiowizualna w stulecie urodzin poety chilijskiego, „60. rocznica państwowości polskiej na Ziemiach Zachodnich”, „Lubuskie Wawrzyny Literackie 1994 – 2005”, „Znane i mniej znane zielonogórzanki XX – XXI w.”, „Jan Paweł II papież, 1920 – 2005”, „Książka i jej twórcy w historii dwóch kultur”, „Oczami sąsiadów – Mit den Augen der Nachbarn”, „Polskie pióra znad Wilii. 20 lat książki polskiej na Litwie 1985-2005”, „Pro Libris” – prezentacja czasopisma, nr 1-10, „Krosno Odrzańskie – miasto tysiąca lat. Historia i dorobek”, „Sierpniowe zwycięstwo. 25 lat NSZZ Solidarność”, „Sportowa Zielona Góra”, „Miedzy niebem a ziemią. Stary i Nowy Testament”. Zorganizowano ponadto wiele innych ekspozycji, m. in. w Oddziale dla Dzieci, Czytelni Muzycznej i Oddziale Obsługi Niepełnosprawnych.
Odbyły się trzy imprezy muzyczne w ramach cyklu „Moje fascynacje” oraz koncert zespołów studenckich w ramach cyklu „Rock w Norwidzie”.
W Bibliotece miało miejsce ponadto wiele innych imprez: promocja Krosna Odrzańskiego, cykle dla dzieci „Zima 2005” oraz „Wakacje w bibliotece”, IX Konkurs żywego Słowa dla młodziey niemieckiej i zielonogórskich licealistów, konkurs „Tort urodzinowy dla Hansa Christiana Andersena”. Biblioteka była także współorganizatorem VI Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego „Małe ojczyzny” w Kargowej.
Odbyły się 22 lekcje biblioteczne: 14 w Oddziale dla Dzieci, 5 w Dziale Zbiorów Specjalnych i 3 w Oddziale Muzycznym.
W maju i wrześniu 2005 roku odbyły się kiermasze książek, które zawsze cieszą się dużym powodzeniem wśród czytelników. Prowadzony jest również Antykwariat Internetowy.

8. Zadania inwestycyjne i remonty:
W 2005 roku przeprowadzona została przebudowa i modernizacja I pietra budynku głównego Biblioteki, która umożliwiła powstanie kompleksu czytelń na jednej kondygnacji. Czytelnie wyposażono w nowe meble, dzięki czemu pomieszczenia zyskały nowoczesny, funkcjonalny i elegancki wygląd.
Mając na uwadze wyrównywanie szans w dostępie do kultury, dokonano wymiany dźwigu osobowego, co w połączeniu z przebudowa toalety na I pietrze, pozwoliło dostosować Bibliotekę do potrzeb osób niepełnosprawnych.
Odremontowano także Laboratorium Komputerowe, przeprowadzono remont sali wykładowej oraz Muzeum Książki ¦rodkowego Nadodrza. Prowadzono take szereg bieżących remontów, które przyczyniły się do wzrostu estetyki Biblioteki oraz komfortu pracy bibliotekarzy. Udało się w styczniu zakończyć remont Filii nr 5, a także częściowo wyposażyć ją w nowe meble.

9. Działania zmierzające do wyrównywania szans w dostępie do dóbr kultury:
Oddział Obsługi Niepełnosprawnych na codzień zajmuje się pracą z 577 czytelnikami. Korzystali oni przez cały rok z akcji „Książka na telefon”, w ramach której dostarczano nieodpłatnie książki do domu czytelnikom nie poruszającym sie samodzielnie, chorym i starszym.
Odbywały sie spotkania z grupami uczestników Warsztatów Terapii Zajęciowej. Przeprowadzono 26 zajęć biblio terapeutycznych dla 359 osób. Odbyło się 5 spotkań dyskusyjnych w klubie miłośników książki mówionej, podczas których recenzowano głównie nowości wydawnicze. W ramach współpracy ze środowiskowym Domem Samopomocy przeprowadzono zajęcia poezjo terapii oraz spotkania „Schizofrenia – otwórzcie drzwi”. Odbyło się take 79 innych spotkań, m. in. 47 z grupa chorych na stwardnienie rozsiane „Biegusy”. Zorganizowano 4 wystawy tematyczne dotyczące działalności oraz potrzeb niepełnosprawnych.

10. Wypełnianie funkcji biblioteki jako ośrodka informacji:
W Dziale Informacji Bibliograficznej i Regionalnej z księgozbioru skorzystało 3.360 czytelników, którym udostępniono 12.866 woluminów. Udzielono 570 informacji wymagających więcej poszukiwań.
Oprowadzono 174 wycieczki, głównie dzieci. Przyjęto 595 zamówień wypożyczeń miedzy bibliotecznych: 492 z bibliotek, 103 od czytelników indywidualnych; zrealizowano 263 zamówienia: 187 z bibliotek, 76 od czytelników indywidualnych.
W Czytelni Przepisów Prawnych do bazy LEX wprowadzono 606 opisów artykułów z czasopism prawniczych, przygotowano do opracowania 5 tytułów czasopism z dodatkami z 2004 r. oraz przyjęto 23 nowości. Ubytkowano w bazie komputerowej i inwentarzu „Zbiór Praw” 46 pozycji.
W Dziale Zbiorów Specjalnych udzielono 72 informacji bibliotecznych, katalogowych i bibliograficznych.
W sumie w Bibliotece udzielono 169.087 informacji.

11. Pozyskiwanie środków finansowych z programów Unii Europejskiej, fundacji, funduszy, programów operacyjnych itp.:
Z Euroregionu „Sprewa – Nysa – Bóbr” uzyskano dofinansowanie realizacji:
konferencji „Historia książek na terenach pogranicza i jej rola w kształtowaniu społeczeństw wielokulturowych”,
wydania Lubuskiego Pisma Literacko – Kulturalnego „Pro Libris”.
Ze środków Urzędu Miasta Zielonej Góry uzyskano dofinansowanie wydawnictw i pozyskano środki na zakup książek, kaset video i multimediów z zakresu profilaktyki uzależnień.
Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego dofinansował wydanie Bibliografii polskich współczesnych pisarzy Wileńszczyzny „Polskie pióra znad Wilii” oraz tomiku wierszy „Powroty krajobrazów” Henryka Szylkina.
W ramach Kontraktu wojewódzkiego dla Województwa Lubuskiego pozyskano środki na modernizację i rozbudowę infrastruktury technicznej WiMBP na rzecz niepełnosprawnych czytelników.
Z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego pozyskano środki na:
likwidacje barier architektonicznych na rzecz niepełnosprawnych czytelników oraz wyposażenie i modernizacje kompleksu czytelń WiMBP w ramach Programu Operacyjnego Rozwój infrastruktury kultury i szkolnictwa artystycznego, zakup nowosci wydawniczych dla biblioteki publicznej.

12. Inne informacje:
W dniach 21-22 kwietnia br. zorganizowano ogólnopolską konferencję pt. „Historia książek na terenach pogranicza i jej rola w kształtowaniu społeczeństw wielokulturowych”. Wzięli w niej udział bibliotekarze z Niemiec, Polski oraz z większych bibliotek naszego województwa. Dla pracowników bibliotek dziecięcych zorganizowano seminarium w nowym budynku Biblioteki Publicznej w Sulechowie. W trakcie spotkania hospitowano zajęcia z dziećmi – widowisko pt. „Wielkanoc w Europie”, zapoznano się z działalnością Biblioteki Publicznej Gminy Sulechów i Oddziału dla Dzieci tej placówki, wysłuchano wykładu „Bajko terapia jako rodzaj biblioterapii”.
W dniach 24-25 października br. odbyła się konferencja dla dyrektorów i kierowników bibliotek lubuskich pt. „Biblioteki publiczne w środowisku lokalnym”, połączona z inauguracja roku kulturalno oświatowego.
Dla pracowników WiMBP zorganizowano 10 szkoleń: Dyskusja pracowników WiMBP nad Kodeksem etyki bibliotekarskiej, Ochrona narodowego zasobu bibliotecznego (film, zwiedzanie wystawy), Politycy o literaturze, literaci o polityce, Udane debiuty i nowi autorzy ostatnich lat w literaturze polskiej, życie i twórczość Herberta, Zapoznanie się z działalnością Bibliotek Uniwersytetu Zielonogórskiego, Narodowa i Wojewódzka Strategia Rozwoju Kultury, Dorośli w bibliotece – rozwijanie zainteresowań kulturalnych wśród dorosłej społeczności w kręgu działania biblioteki publicznej, Zielonogórska Biblioteka Cyfrowa Uniwersytetu Zielonogórskiego.

13. Realizacja zadań:
 
Lp. Nazwa zadania Ilość w 2005 r.
1. zakup książek 9.139
2. zakup zbiorów specjalnych 1.306
3. liczba czytelników 29.274
4. liczba wypożyczeń na zewnątrz

486.514

5. liczba wypożyczeń na miejscu 235.986
6. lekcje biblioteczne 22
7. konferencje, sesje naukowe 2
8. spotkania autorskie 16
9. szkolenia 39
10. konkursy 30
11. wystawy 19
 

Drukuj