Informacja z działalności Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej
- Cypriana Norwida w Zielonej Górze w 2022 roku
1/ Gromadzenie i opracowanie zbiorów
Gromadzenie zbiorów odbywa się poprzez:
- zakup nowości wydawniczych, w tym wydawnictw multimedialnych i druków XIX-XXI w. oraz czasopism ze środków własnych instytucji, dotacji celowej Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, środków pozyskanych od sponsorów; zakupy realizowane są w hurtowniach książek, w wydawnictwach, a także w księgarniach, antykwariatach, na targach książki oraz od osób prywatnych,
- gromadzenie zbiorów regionalnych, w tym książek i czasopism regionalnych poprzez egzemplarz obowiązkowy, zamówienia u wydawców, zakupy w antykwariatach i u osób prywatnych,
- zakup zbiorów specjalnych: starodruków i zabytkowej kartografii regionalnej, rękopisów, dokumentów ikonograficznych,
- prenumerata ogólnopolskich i regionalnych wydawnictw ciągłych – czasopism i wydawnictw zbiorowych,
- przyjmowanie darów od wydawców i czytelników,
- uzupełnianie zbiorów poprzez kompletowanie i zakupy braków w seriach wydawniczych i wydawnictwach tomowych.
W 2022 roku do zbiorów zakupiono:
- książki 3 247 wol. książek – 95 788,25 zł;
- zbiory multimedialne 831 wol.– 22 099,32 zł;
- notacje muzyczne 66 wol.– 2 012,52 zł;
- czasopisma i wydawnictwa zbiorowe 184 egz.– 49 536,99 zł;
- zbiory specjalne 3 jedn. inw. kartografii – 367,56 zł.
Ogółem zakup materiałów bibliotecznych w 2022 roku: 4 331 wol., egz., jedn. inw.o wartości 169 804,64 zł na co składały się następujące kwoty:
- 1 624 wol. o wartości 46 984 zł dotacja MKiDN,
- 122 820,64 zł środki własne.
Wskaźnik zakupu książek za 2022 rok wynosi 3,08 wol./100 mieszk. (2021 – 3,93 wol./100 mieszk., 2020 – 4,39; 2019 – 4,46; 2018 – 4,08; 2017 – 3,53; 2016 rok – 3,07 wol., 2015 – 2,43 wol., 2014 – 3,7 wol., 2013 – 3,4 wol., 2012 – 2,4 wol., 2011 – 2,6 wol., 2010 – 4,4 wol., 2009 – 7,0 wol., 2008 – 7,64 wol., 2007 – 8,65 wol.). Jego wysokość dalece odbiega od wcześniej ustalonej normy zakupu 18 wol./100 mieszk. Widoczny znaczny spadek wskaźnika w 2022 roku wynika z braku środków na zakup nowości wydawniczych w budżecie 2022 przekazanym przez Miasto Zielona Góra.
Tytułem darów, egzemplarza obowiązkowego i innych form nabycia zgromadzono 5 761 wol. o wartości 168 672,44 zł, w tym::
- 5 000 zł sponsorzy (spółdzielnia mieszkaniowa „Zastal”),
- 1 500 zł (spółdzielnia mieszkaniowa „Zacisze”),
- 3 095,96 zł – „cegiełki” SBP
oraz 138 jedn. inw. zbiorów specjalnych o wartości 3 308,00 zł, w tym:
- 3 jedn. inw. rękopisów o wartości 900,00 zł,
- 1 jedn. inw. starodruków (format I) o wartości 300,00 zł,
- 3 jedn. inw. ekslibrisów o wartości 468,00 zł,
- 131 jedn. inw. rysunków satyrycznych o wartości 1 640,00 zł.
Stan baz katalogowych Biblioteki na koniec 2022 roku:
- baza katalogowa książek 652 114 wol.,
- baza katalogowa zbiorów specjalnych 27 286 jedn. inw.,
- baza katalogowa czasopism 4 662 tytuły tj. 66 521 jedn. inw.,
- stan bazy wydawnictw multimedialnych 26 161 jedn. inw.,
- stan bazy notacji muzycznych 6 359 tytułów tj. 6 847 jedn. inw.,
- dokumenty życia społecznego 46 179 inw.,
- baza „Bibliografia Ziemi Lubuskiej” 145 017 opisów bibliograficznych,
- baza komputerowa Zbiorów Zabezpieczonych 12 984 wol.,
- baza Zielonogórskiej Biblioteki Cyfrowej 1 566 253 opisów bibliograficznych.
Książki są klasyfikowane w dwóch systemach: UKD i klasyfikacji przedmiotowej wg deskryptorów Biblioteki Narodowej (DBN). Uzupełniano komputerową bazę danych szczegółowym opisem wg wytycznych BN.
Na bieżąco aktualizowano zbiory poprzez selekcję książek nieczytanych i zniszczonych we wszystkich agendach udostępniania.
Ubytkowano w księgach inwentarzowych 18 693 wol. na kwotę 271 808,88 zł, w tym:
- w części wojewódzkiej – gmach główny i Lubuskie Laboratorium Książki 7 153 wol. na kwotę 122 667,51 zł,
- filii miejskich 11 339 wol. na kwotę 148 779,21 zł,
- broszury 201 wol. na kwotę 362,16 zł.
Ubytkowano 10 wol. wyd. ciągłych o wartości 5,07 zł, 593 wol. zbiorów multimedialnych na kwotę 12 915,60 zł.
Z bazy komputerowej ubytkowano 18 693 wol. publikacji.
W 2022 roku przeprowadzono skontra: Filii nr 1, Filii nr 2, Filii nr 3, Filiach 4-9, Bibliotece Obcojęzycznej, Dziale Informacji Regionalnej i Bibliograficznej.
Przyjęto ok. 15 000 wol. darów od czytelników. Po ich selekcji, część przekazano do opracowania w celu włączenia do księgozbioru, część na akcję „Uwolnij książkę”. Na bieżąco wycofane lub zbędne zbiory przeznaczano do dystrybucji w ramach bookcrossingu, filmcrossingu, gamecrossingu – 3 400 wol.
Zielonogórska Biblioteka Cyfrowa, współtworzona od 2005 roku z Biblioteką Uniwersytetu Zielonogórskiego, wzbogaciła się w 2022 roku o 5 637 publikacji ze zbiorów WiMBP. Procesem digitalizacji objęto zbiory specjalne (grafika, rysunek, starodruki) oraz zbiory regionalne (czasopisma i książki). Liczba wyświetleń tych publikacji w 2022 roku – 256 885 (wzrost w stosunku do 2021 roku o 36 285). Łączna liczba wyświetleń od 2005 roku – 31 361 694.
W 2022 roku wprowadzono do ZBC 337 pozycji pozyskanych w ramach projektu „Digitalizacja starodruków ze zbiorów Biblioteki Norwida w Zielonej Górze i Zielonogórsko-Gorzowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Paradyżu” oraz zbiorów własnych Biblioteki (rękopisy).
W ramach umowy z Archiwum Państwowym w Zielonej Górze wprowadzono do ZBC 2 683 numery czasopisma „Grünberger Wochenblatt”: roczniki 1887, 1891, 1898, 1900-1902, 1904-1906, 1933, 1935-1938, 1942-1944; w ramach projektu 800-lecia powstania Zielonej Góry i 700-lecia uzyskania praw miejskich wprowadzono do ZBC pliki 2 606 numerów Grünberger Wochenblatt”: roczniki: 1827, 1842, 1892, 1899, 1907-1909, 1912, 1915, 1917, 1919, 1921, 1923, 1926, 1930, 1932, 1935, 1939. Łącznie do ZBC wprowadzono 5 289 numerów „Grünberger Wochenblatt”.
W Pracowni digitalizacji w 2022 wykonano łącznie 172 424 skanów. W ramach e-usługi Digitalizacja na żądanie zrealizowano 5 366 zamówień od czytelników (wykonano 154 756 skanów).
W ramach konsorcjum utworzonego przez 26 bibliotek południowej części województwa lubuskiego kontynuowano projekt pn. Legimi, cieszący się ogromnym powodzeniem użytkowników. Na platformie Legimi oferujemy dostęp do ponad 100 tys. tytułów darmowych książek elektronicznych e-book (708 kodów miesięcznie łącznie, w tym 182 dla czytelników zielonogórskiej Biblioteki). Wśród zasobów są nowości wydawnicze i klasyka literatury polskiej i obcej, dostępne zdalnie na urządzeniach mobilnych: czytnikach, smartfonach, tabletach oraz komputerach stacjonarnych. Z oferty korzystają użytkownicy w każdym wieku; obserwujemy ciągły wzrost czytelników zainteresowanych korzystaniem z Legimi, a miesięczne kody są w całości rozdysponowane w pierwszych dniach ich dystrybuowania.
Ilość zbiorów pozyskanych w 2022 r.:
Zbiory |
Część wojewódzka |
Filie miejskie |
Razem |
|||
wol./jedn. inw./egz. |
wartość w zł |
wol./jedn. inw./egz. |
wartość w zł |
wol./jedn. inw./egz. |
wartość w zł |
|
Książki |
4 246 |
135 951,22 |
4 762 |
128 509,47 |
9 008 |
264 460,69 |
Czasopisma i wyd. zbiorowe |
456 |
32 004,70 |
57 |
24 008,84 |
513 |
56 013,54 |
Wydawnictwa multimedialne |
736 |
18 777,15 |
301 |
8 703,97 |
1 037 |
27 481,12 |
Notacje muzyczne |
75 |
2 088,53 |
0 |
0 |
75 |
2 088,53 |
Razem: |
5 513 |
188 821,60 |
5 120 |
161 222,28 |
10 633 |
350 043,88 |
Zbiory specjalne |
141 |
3 675,56 |
- |
- |
141 |
3 675,56 |
Razem: |
5 654 |
192 497,16 |
5 120 |
161 222,28 |
10 774 |
353 719,44 |
Bazy Legimi |
- |
- |
- |
- |
100 000 |
26 936,00 |
Dokumenty życia społecznego |
906 |
- |
- |
- |
906 |
- |
2/ Udostępnianie zbiorów
W gmachu głównym ze zbiorów można skorzystać w Wypożyczalni Głównej, Dziale Informacji Regionalnej i Bibliograficznej, Bibliotece Obcojęzycznej, Czytelni Ogólnej z Czytelnią Prasy, mediatece Góra Mediów, Multimedialnym Centrum dla Dzieci i Młodzieży Biblioteka Pana Kleksa, Lubuskim Laboratorium Książki GreenBook, Dziale Zbiorów Specjalnych. Dostęp do zbiorów oferuje także 11 filii miejskich.
|
Część wojewódzka |
Filie miejskie |
Legimi |
Razem |
Liczba czytelników ogółem |
9 652 |
8 538 |
335 |
18 525* |
Liczba odwiedzin |
102 458 |
94 839 |
1 840 |
199 137** |
Wypożyczenia na zewnątrz |
142 192 |
182 192 |
18 464 |
342 848*** |
Wypożyczenia na miejscu |
44 379 |
26 602 |
- |
70 981 |
Ilość wypożyczeń czasopism na miejscu |
11 383 |
13 493 |
- |
24 876 |
Ilość udzielonych informacji |
96 570 |
77 855 |
- |
174 425 |
Ilość korzystających z czytelni internetowych |
2 866 |
998 |
- |
3 864 |
*w tym 335 czytelników Legimi
**w tym 1 840 rozdysponowanych kodów Legimi
***w tym 18 464 książek w ramach usługi Legimi
W 2022 roku zanotowano w WiMBP znaczące wzrosty liczby odwiedzin (29%), liczbie wypożyczeń na zewnątrz (17%), liczba wypożyczeń na miejscu (18%.),wypożyczeń czasopism na miejscu (46%), liczbie udzielonych informacji (28%), liczbie korzystających z czytelni internetowych (48%). Odnotowane wzrosty wiążą się z ustaniem pandemii i możliwością bezpośrednich odwiedzin Biblioteki, a także wzrostem organizowanych stacjonarnych wydarzeń i zniesieniem ograniczeń liczby uczestników.
W 2022 roku w ramach wypożyczalni międzybibliotecznej przyjęto 271 zamówień, w tym:
od indywidualnych czytelników – 163 i od bibliotek – 108. Udało się zrealizować 266 zamówień: od indywidualnych czytelników – 115 zamówień na książki, 42 na kopie artykułów i fragmentów publikacji (skany, ksera), 1 na mikrofilm; od bibliotek – 98 zamówień na książki i 10 na kopie artykułów i fragmentów publikacji.
Wypożyczono na zewnątrz 26 obiektów na 4 wystawy; zrealizowano 42 kwerendy i zestawienia bibliograficzne na potrzeby instytucji i osób prywatnych. Zarejestrowano wypożyczenia: do Muzeum Ziemi Lubuskiej – „Zielona Góra w sztuce”, „Zielona Góra w kartografii od XVIII do XXI wieku”, „Twórczość Andrzeja Gordona” ; Zamkowi Królewskiemu w Warszawie – „Stanisław Małachowski. Bohater. Mit. Symbol”.
Strona www Biblioteki umożliwia zdalny dostęp do naukowych elektronicznych baz danych (Elsevier, Ebsco, Springer, Web of Knowledge, Web of Science, Nature, Science), polskich i zagranicznych bibliotek cyfrowych, darmowych e-book’ów, prasy i czasopism. Są to w większości źródła bezpłatne i dostępne nie tylko na miejscu, w bibliotece, ale także zdalnie. Korzystanie z nich nie wymaga rejestracji w Bibliotece.
Ważną rolę w utrzymaniu powszechnego i coraz łatwiejszego dostępu do książki odgrywa Zielonogórska Biblioteka Cyfrowa oraz platforma Legimi.
W 2022 roku z bazy ok. 100 tys. tytułów książek w ramach projektu Legimi bezpłatnie korzystało 335 aktywnych, niepowtarzających się czytelników WiMBP, odbierając co miesiąc darmowe kody w mediatece Góra Mediów oraz większych filiach miejskich – łącznie wydano 1 840 kodów. W 2022 roku zarejestrowano 18 464 wypożyczenia książek pobranych z platformy Legimi.
Zielonogórska Biblioteka Cyfrowa: liczba wyświetleń publikacji w 2022 roku – 256 885 (wzrost w stosunku do 2021 roku o 36 285). Łączna liczba wyświetleń od 2005 roku – 31 361 694.
Od wielu lat w Bibliotece realizowana jest usługa „Książka na telefon", w ramach której bibliotekarze nieodpłatnie dostarczają książki czytelnikom nieporuszającym się samodzielnie, chorym, starszym i samotnym. W 2022 r. zrealizowaliśmy 40 wizyt domowych wypożyczając 349 poz.(książki i audiobooki).
Kontynuowana była zapoczątkowana w pandemii usługa „Książka z dostawą do domu”. Przy współpracy z wolontariuszami, do domów osób chorych i szczególnie narażonych na ryzyko zachorowania, zbiory dowożone są na indywidualne zamówienie. W 2022 roku zrealizowano 22 zamówienia czytelników na 124 wol. książki, filmy, audiobooki).
W 2022 roku wdrożono usługę „Bestseller w 72 h”; to propozycja adresowana do czytelników, którzy lubią być na bieżąco z nowościami wydawniczymi. Czytelnik zgłasza propozycję zakupu książki, która z założenia w ciągu 72 godzin trafia do udostępnienia. Zamówień dokonywać można poprzez stronę internetową lub kontakt telefoniczny z bibliotekarzem. Informacja o pojawieniu się zakupionej publikacji pojawia się na stronie internetowej oraz w social mediach Biblioteki.
Działania windykacyjne
Realizowano stosowne czynności składające się na proces generowania, wysyłania, przechowywania i weryfikowania pisemnych wezwań do zwrotu materiałów bibliotecznych i uiszczania stosownych opłat kierowanych do użytkowników. W okresie sprawozdawczym wygenerowano, zweryfikowano i skierowano do użytkowników Biblioteki łącznie 296 tego rodzaju wezwań.
W oparciu o uprzednio zebrany i przygotowany materiał dowodowy sporządzono 66 ostateczne przedsądowe wezwania do zapłaty skierowane do użytkowników Biblioteki, zalegających ze zwrotem materiałów bibliotecznych. Działania te realizowane są we współpracy z kancelarią prawną (w zakresie przekazywania i prowadzenia zewnętrznej windykacji spraw użytkowników Biblioteki, po wysłaniu ostatecznych przedsądowych wezwań do zapłaty). W okresie sprawozdawczym przekazano do dalszego procedowania w ramach tej ścieżki postępowania 38 spraw nierozliczonych użytkowników.
3/ Opracowanie i publikowanie bibliografii regionalnych, a także innych materiałów informacyjnych o charakterze regionalnym
Dział Informacji Regionalnej i Bibliograficznej oraz wszystkie agendy udostępniania zbiorów udzielają informacji bibliotecznych i faktograficznych. Realizowane są również kwerendy i zestawienia bibliograficzne oraz formy informacji zbiorowej: wycieczki po Bibliotece i tematyczne wystawy książkowe. W dziale Informacji Regionalnej i Bibliograficznej tworzony jest warsztat informacyjny o regionie w postaci bazy „Bibliografia Ziemi Lubuskiej", powstającej w oparciu o księgozbiór regionalny, ok. 250 tytułów czasopism ogólnopolskich i lokalnych, a także lubuską kartografię i multimedia.
Do bazy „Bibliografia Ziemi Lubuskiej” obejmującej lata 1986-2022 (w wyborze także publikacje z l. 1945-1985) wprowadzono 1 316 rekordów bibliograficznych książek i artykułów z czasopism, w tym 406 haseł wzorcowych. Baza jest dostępna online na stronie internetowej Biblioteki. Stan bazy na koniec 2022 r.: 145 017 rekordów (opisów bibliograficznych).
Biblioteka współpracuje z Biblioteką Narodową w zakresie tworzenia bazy bibliograficznej artykułów z dzienników i tygodników. Bibliografowany jest tygodnik „Przegląd” oraz wydania „Gazety Wyborczej”: dodatek Gorzów Wlkp.-Zielona Góra. Baza dostępna jest na stronie internetowej Biblioteki Narodowej. W 2022 opracowano i wprowadzono do bazy BN: „Przegląd” 2022 – 52 numery 861 opisów, „Gazeta Wyborcza” 2021-2022 – 41 opisów.
Bibliotekarze prowadzą badania w zakresie historii, dziedzictwa i tożsamości Ziemi Lubuskiej oraz narzędzi informacyjnych wykorzystywanych w pracy bibliotekarzy, w szczególności Bibliografii Ziemi Lubuskiej oraz Zielonogórskiej Biblioteki Cyfrowej. W 2022 r. drukiem oraz na portalach internetowych ukazało się ok. 50 publikacji, w tym 3 monografie, wydawnictwa zbiorowe i artykuły w czasopismach branżowych i społeczno-kulturalnych: „Pro Libris”, „Bibliotekarz Lubuski”, „Bibliotekarz”, „Biblioteka Publiczna”, „Poradnik Bibliotekarza”, „Pasje Literackie” oraz „Zielonogórskie Studia Bibliotekoznawcze”, jak również Rocznik Stowarzyszenia Naukowców Polaków Litwy. Do druku zostało złożonych kolejnych 9 publikacji.
4/ Udzielanie bibliotekom pomocy instrukcyjno-metodycznej i szkoleniowej
Działalność instrukcyjno-metodyczna:
- W 2022 r. negatywnie zaopiniowane zostały: zamiar połączenia BPMiG w Kożuchowie i Centrum Kultury „Zamek” oraz Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy w Jasieniu i Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury. Stosowne pisma przekazane zostały do władz samorządowych oraz Przewodniczącego Krajowej Rady Bibliotecznej.
Zrealizowano 16 wyjazdów do bibliotek terenowych południowej części województwa lubuskiego, z czego 12 połączono z instruktażem ogólnym (wyjazd do BPMiG w Szlichtyngowej w związku z otwarciem Oddziału dla Dzieci i Młodzieży, 3 wyjazdy na obchody Jubileuszu 75.lecia Bibliotek: MBP w Nowej Soli, MBP w Żaganiu, MBP w Żarach, wyjazd instrukcyjny do BP w Łagowie, BP Gminy Sulechów, GBP w Bojadłach i Filii w Klenicy, wyjazd do BP w Świebodzinie na spotkanie autorskie, wyjazd instrukcyjny do BP w Sławie i jej filii w Ciosańcu, Starym Strączu i Krzepielowie oraz BP w Siedlisku, wyjazd instruktorski do BP im. W. Sautera w Babimoście, Biblioteki Miejsko-Gminnej im. M. Rożka w Zbąszynku, Gminnego Centrum Kultury Biblioteki Publicznej im. Eugeniusza Paukszty w Kargowej, 4 seminaria powiatowe dla dyrektorów i kierowników bibliotek publicznych – Rudawica, Gubin, Złotnik, Nowa Sól, wizyta w Jasieniu, Jabłońcu i Guzowie wiązana z zamiarem połączenia Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury i Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy w Jasieniu). Łącznie, w 2022 roku, instruktorzy odwiedzili 24 placówki biblioteczne płd. części woj. lubuskiego. - Wysłano 100 pism do bibliotek terenowych i ich organizatorów, w tym m.in pismo do Przewodniczącego Krajowej Rady Bibliotecznej – opinia ws. zamiaru połączenia BPMiG w Kożuchowie z Centrum Kultury „Zamek”; 2 pisma do Burmistrza Jasienia ws. zamiaru połączenia: Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury i Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy w Jasieniu; 10 listów gratulacyjnych z okazji jubileuszy, powołań nowych dyrektorów, wnioski o awanse i dyplomy dla pracowników bibliotek i inna korespondencja wynikająca z przepisów ustawowych.
- Do Biblioteki Narodowej przekazano propozycję podziału pieniędzy z dotacji celowej Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego na zakup nowości dla 47 bibliotek na rok 2022 w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 na lata 2021-2025, Priorytet 1 Poprawa oferty bibliotek publicznych, Kierunek interwencji 1.1. Zakup i zdalny dostęp do nowości wydawniczych.
- Na prośbę Dyrektora Miejskiej Biblioteki Publicznej w Szprotawie przygotowano informację o wynikach statystycznych uzyskanych przez Bibliotekę na przestrzeni lat 2018-2021 na tle 53 bibliotek publicznych płd. części woj. lubuskiego, z uwzględnieniem dwóch wskaźników: Liczba wypożyczeń na zewnątrz wszystkich zbiorów (książki + czasopisma + zbiory specjalne) na 100 mieszkańców oraz Liczba czytelników (aktywnie wypożyczających) w przeliczeniu na 100 mieszkańców, Liczba użytkowników zarejestrowanych w przeliczeniu na 100 mieszkańców.
- Statystyki oraz inne dane w ramach funkcjonowania krajowej sieci bibliotecznej w południowej części województwa lubuskiego: aktualizacja elektronicznych baz Biblioteki terenowe, Kadra, Filie i punkty biblioteczne, tabelaryczne zestawienia dotyczące zrealizowanych i planowanych kontroli księgozbioru w podległych bibliotekach oraz inne.
- Projekt Nie siedź – sieciuj! Wzmocnienie regionalnych sieci bibliotecznych” – celem projektu jest wzmocnienie sieci współpracy bibliotek publicznych w regionach poprzez integrację środowiska, umożliwiającą dzielenie się kompetencjami zawodowymi oraz pasjami i umiejętnościami bibliotekarzy wykorzystywanymi w codziennej pracy; w aplikacji Padlet zamieszczono wizytówki bibliotekarzy otwartych na współpracę i dzielenie się wiedzą; na stronie internetowej oraz profilu społecznościowym czasopisma Bibliotekarz Lubuski prezentowano wspólne działania bibliotek: w Żaganiu, Świebodzinie, Nowej Soli, Wschowie (spotkania autorskie), Siedlisku, Nowej Soli (plenerowy piknik czytelniczy, escape roomy), Małomicach, Żaganiu (Bieg na Wieżę z Książką), Jasieniu, Łęknicy, Trzebielu, Brodach (czytanie online), Żarach, Bieniowie (gala Przeglądu Pasji Twórczych Bibliotekarzy), Przewozie, Wymiarkach (warsztaty folklorystyczne), Jasieniu, Trzebielu, Tuplicach (konkurs recytatorski), Brodach, Jasieniu, Tuplicach, Łęknicy (filmowe życzenia świąteczne).
- Pomoc bibliotekom terenowym w zakresie doboru literatury na spotkania Dyskusyjnych Klubów Książki dla dorosłych.
- Pomoc w przeprowadzeniu skontrów w bibliotekach w Zbąszynku, Żaganiu, Sulechowie i Szlichtyngowej (konsultacja telefoniczna i mailowa).
- Praktyki oraz przeszkolenia dla nowo zatrudnionych pracowników WiMBP, uczniów i studentów. Praktyki szkolne, studenckie i zawodowe w 2022 roku odbyło 10 osób.
Działalność szkoleniowa:
- Seminarium podsumowujące dla dyrektorów i kierowników bibliotek publicznych południowej części województwa lubuskiego online (21.04.2022). W spotkaniu uczestniczyło 48 osób. Omawiano następujące zagadnienia:
- Prawo pracy i ważniejsze zagadnienia dotyczące czasu pracy (PIP);
- Świebodzin – Żagań – Nowa Sól. Sieć współpracy;
- Mediateka – Biblioteka Publiczna w Krośnie Odrzańskim - kompetencje, zasoby, współpraca;
- Biblioteki Ukrainy;
- Biblioteki lubuskie w liczbach. Statystyczne podsumowanie 2021 roku.
- Forum Bibliotek Lubuskich „Nowe technologie i nowe przestrzenie” (6-7.10.2022). W dwudniowej konferencji uczestniczyły 82 osoby.
- Seminarium dla pracowników bibliotek publicznych powiatu żagańskiego (14.10.2022). Omawiano następujące zagadnienia:
- Infrastruktura bibliotek w Gminie Żagań;
- Jak pisać, by inni nas czytali
- Dostępność cyfrowa. Tekst alternatywny na stronach www i w mediach społecznościowych
- Zrób to sam. Kreatywnie w bibliotece
- Nie siedź – sieciuj! Wzmocnienie regionalnych sieci bibliotecznych.
- Seminarium dla bibliotekarzy bibliotek publicznych powiatu krośnieńskiego (11.10.2022). Omawiano następujące zagadnienia:
- Dyskusyjne Kluby Książki – gubińska książnica jako miejsce spotkań;
- Jak pisać, by inni nas czytali;
- Dostępność cyfrowa. Tekst alternatywny na stronach www i w mediach społecznościowych;
- Dogoterapia w pracy z użytkownikiem najmłodszym i niepełnosprawnym;
- Kulturowe dziedzictwo regionu: Anna Konstanty – spotkanie z pisarką, Wieża Kościoła Farnego po remoncie.
- Seminarium dla kadry bibliotek publicznych powiatu żarskiego (09.12.2022). Przedstawiono następujące zagadnienia:
- Oferta kulturalna bibliotek Gminy Żary;
- Teatr w Bibliotece;
- Biblioteka na wyspie. Działalność Biblioteki w Fuerte Ventura;
- Wprowadzenie do brydża – gry karciane w ofercie bibliotecznej.
- Seminarium dla kadry bibliotek publicznych powiatów: nowosolskiego, świebodzińskiego i wschowskiego (12.12.2022). Zaprezentowano następujące zagadnienia:
- Tu jest nasza biblioteka! Muzyczna wizytówka na dzień dobry;
- Co nam dało PRB;
- Międzybiblioteczna współpraca;
- Wschowski Uniwersytet Dziecięcy;
- Aktywne Panie – czytelniczki, społeczniczki, pasjonatki;
- Zmiany w Bibliotece Publicznej Miasta i Gminy w Szlichtyngowej
- Dostępność cyfrowa. Tekst alternatywny na stronach www i w mediach społecznościowych;
- Nie siedź – sieciuj! Wzmocnienie regionalnych sieci bibliotecznych.
- Szkoleniach w ramach DKK dla bibliotekarzy z podregionu zielonogórskiego:
- webinarium Książka w izolacji, aktywizacji i integracji społecznej z dr Wandą Matras-Mastalerz,
- warsztaty: Jak mówić o książkach, aby młodzi nas słuchali?: wprowadzenie do booktalkingu z drem Michałem Zającem.
- Wyjazd studyjny bibliotekarzy do Łodzi (27-28.10.2022) w ramach projektu Nie siedź - sieciuj! Wzmócnienie regionalnych sieci bibliotecznych. Bibliotekarze odwiedzili następujące placówki: Biblioteka Wolność, Biblioteka Odyseja, Biblioteka Gdańska, Szuflandia, Biblioteka Tuvim, Mediateka MeMo, Biblioteka Ferment.
- 10 spotkań w ramach cyklicznych szkoleń pracowników WiMBP:
- Czego możemy nauczyć się od naszych sąsiadów, a czego oni od nas? Biblioteki wobec wyzwań dzisiejszych czasów, na przykładzie krajów niemieckojęzycznych
- Biblioteka multimożliwości… Nowe technologie i nowe przestrzenie… Wartości naddane… czyli o programie Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Zielonej Górze;
- Jak mówić o książkach, aby młodzi nas słuchali? Warsztaty: wprowadzenie do booktalkingu;
- Książka łączy pokolenia (online);
- Archiwizacja dokumentacji i zastosowanie jednolitego rzeczowego wykazu akt w bieżącej pracy biblioteki publicznej;
- Książka w izolacji, aktywizacji i integracji społecznej (online);
- Biblioteki Ukrainy;
- Maria Konopnicka i Bruno Schulz – patroni roku 2022;
- System PROLIB po reinstalacji ;
- Social media – wyzwania i zagrożenia dla współczesnej biblioteki.
Badania i analizy:
- Elektroniczny formularz K-03 dotyczący działalności WiMBP.
- Zestawienie tabelaryczne z danymi zbiorczymi WiMBP do MKiDN.
- Tabelaryczne zestawienia z danymi liczbowymi bibliotek terenowych dotyczącymi działalności.
- Zestawienie Ważniejsze dane statystyczne dotyczące działalności bibliotek publicznych południowej części woj. lubuskiego w 2021 r.
- Analizy opisowe z działalności bibliotek publicznych, m.in. szczegółowa analiza dotycząca sieci bibliotek publicznych południowej części województwa lubuskiego za 2021 r. według wytycznych MKiDN.
- Informacja za rok 2021 o realizacji Kierunków prorodzinnej polityki Województwa Lubuskiego.
- Projekt Analiza Funkcjonowania Bibliotek: elektroniczny formularz dot. funkcjonowania WiMBP oraz biblioteki południowej części województwa lubuskiego.
- Udział w Badaniu wpływu społecznego i ekonomicznego bibliotek prowadzonego w ramach projektu SBP Analiza Funkcjonowania Bibliotek (próba badawcza 12 bibliotek biorących udział w badaniu, zbieranie danych w 11 placówkach terenowych podregionu zielonogórskiego).
- Badania prasoznawcze związane z przygotowywaną publikacją Biblioteki, książki, winiarstwo. Wybrane konteksty regionalne w perspektywie Gazety Nowej.
- Opracowanie danych bibliotek płd. części woj. lubuskiego za rok 2021 w ujęciu powiatowym; ich udostępnienie w wersji elektronicznej na stronie WiMBP.
- W ramach współpracy z BN przygotowanie zestawienia tabelarycznego czytelników aktywnie wypożyczających materiały WiMBP w podziale wg wieku.
- W ramach projektu „Nie siedź – sieciuj!” będącego częścią PRB 2021-2022 przygotowano 2 ankiety: pierwsza dotyczyła współpracy między bibliotekami oraz wykorzystywania w pracy bibliotecznej posiadanych kompetencji oraz zainteresowań pozazawodowych, druga – ewaluacji szkoleń, w tym wyjazdu studyjnego do Łodzi. Kwestionariusze wypełniło 53 osoby; szczegółowe opracowanie wyników zaplanowano w 2023 roku.
5/ Działania zmierzające do informatyzacji Biblioteki
W roku 2022 w Bibliotece przeprowadzono szereg działań, których celem było wdrożenie kolejnych etapów informatyzacji procesów bibliotecznych, kontynuacja udostępniania informacyjnych baz danych, zwiększenie zasięgu działania Centrum Przetwarzania Danych Bibliotecznych (CPDB), poprawa infrastruktury sieciowej WiMBP, uzupełnienie i wymiana sprzętu komputerowego, a także dostosowanie zasobów informatycznych do pełnej promocji WiMBP w Internecie.
Kontynuowano prace instalacyjne i wdrożeniowe oprogramowania i sprzętu pozwalającego na modernizację i rozbudowę serwerowni i infrastruktury sieciowej. Sprzęt został pozyskany w ramach złożonego wniosku o dofinansowanie w latach poprzednich. Zadania te objęły między innymi instalację sprzętu, w tym głównie oprogramowania, a także wdrożenie wszelkich procedur konfiguracyjnych. Ważnym etapem prac wdrożeniowych i konfiguracyjnych była optymalizacja działania sprzętu i oprogramowania w aspekcie wydajności, bezpieczeństwa przetwarzania danych oraz zabezpieczenia przed nieautoryzowanym dostępem do zasobów. Wdrażany i konfigurowany sprzęt to m.in. serwery wraz z niezbędnymi komponentami, macierze dyskowe wraz z niezbędnym wyposażeniem, oprogramowanie do wirtualizacji i zarządzania zasobami „VMware”, a także nowy, znacznie bardziej wydajny i bezpieczny system do wykonywania kopii bezpieczeństwa oraz dostosowany do zmodernizowanych zasobów sprzętowych zasilacz awaryjny UPS. Dodatkowo zakupiono nowe urządzenie typu NGFW (Next Generation Firewall) zabezpieczające dostęp do zasobów informatycznych WiMBP.
Przeprowadzono szczegółowy przegląd wykonanego nowego serwisu www biblioteki pod względem możliwości optymalizacji wydajności, bezpieczeństwa oraz wykonywania samodzielnych upgrade’ów oprogramowania systemowego. W roku 2022 przeprowadzono również testy oprogramowania pozwalającego na dostosowania wszystkich udostępnianych przez WiMBP serwisów internetowych, baz danych oraz nowoczesnych e-usług do spełnienia standardu WCAG 2.1 na poziomie A i/lub AA dostępności.
Opracowano aktualizację wniosku o dofinansowania projektu „E-Biblioteka Norwida przyjazna osobom z niepełnosprawnością i wykluczonym cyfrowo”. Zamierzeniem projektu jest m.in. likwidacja barier w dostępie do informacji publicznej, wzmocnienie regionalnego potencjału społecznego, a także poprawa znaczenia biblioteki i oferowanych przez nią usług dla budowy i promocji społeczeństwa informacyjnego oraz gospodarki opartej na wiedzy. Jednym z podstawowych zadań biblioteki jest oferowanie swoich usług wszystkim użytkownikom, w tym osobom z niepełnosprawnościami oraz wykluczonym cyfrowo. Na podstawie przeprowadzonych analiz wynika, iż do grupy osób szczególnie zagrożonych wykluczeniem cyfrowym należą osoby słabo zarabiające, rolnicy, mieszkańcy mniejszych miejscowości, seniorzy, a także osoby o niskich kompetencjach informatycznych. Osoby takie bardzo często znajdują się w sytuacji materialnej, która uniemożliwia im zakupienie nawet podstawowego sprzętu komputerowego oraz wykupienie dostępu do Internetu. Szczególną grupą są osoby z niepełnosprawnością, które są narażone na wykluczenie cyfrowe ze względu na ograniczone możliwości zakupu odpowiednio dostosowanego sprzętu komputerowego, wynikające ze znacznie wyższych cen tych zestawów od sprzętu tradycyjnego.
Ważnym zadaniem realizowanym w 2022 r. była dalsza praca nad merytorycznymi podstawami realizacji dwóch projektów pod roboczymi tytułami:
- „System zabezpieczenia zbiorów oraz automatyzacji dostępu do zasobów przy wykorzystaniu technologii RFID”,
- „Integracja elektronicznej karty czytelnika WiMBP z Zielonogórską Kartą Miejską”.
W 2021 roku prowadzono również merytoryczny i techniczny nadzór na wykonywaniem kopii bezpieczeństwa zdigitalizowanych zasobów udostępnianych w ramach platform online WiMBP.
Kolejnym zadaniem zrealizowanym w roku 2022 było rozwijanie e-usług wdrożonych w ramach projektu „Nowoczesne e-usługi Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Cypriana Norwida w Zielonej Górze” zrealizowanego w 2013 r. Rozwój tych usług był związany głównie z koordynacją wprowadzania treści w poszczególnych serwisach, a także nadzorem i rozwojem usług sieciowych związanych ze zrealizowanym przedsięwzięciem, bieżący nadzór nad bezpieczeństwem usług oraz prace związane z podnoszeniem bezpieczeństwa dostępu do poszczególnych serwisów oraz do sieci bezprzewodowej w budynku głównym.
W Bibliotece funkcjonuje, budowana przez lata, infrastruktura sprzętowa i programowa. Aktualnie w lokalnej sieci komputerowej biblioteki pracuje prawie 400 różnorodnych urządzeń sieciowych (aktywny sprzęt sieciowy, komputery PC, drukarki, printserwery itd.). Infrastruktura informatyczna jest typową strukturą heterogeniczną opartą na serwerach pracujących pod kontrolą systemów UNIX, Windows Serwer, natomiast komputery klasy PC oparte są wyłącznie o platformę systemową Windows. Prawidłowe zarządzanie pracą tego sprzętu w sieci komputerowej, jego konfiguracja, zabezpieczenie, współdzielenie zasobów itd. było również jednym z głównych zadań realizowanych przez CPDB w roku 2022.
Wykonywano szereg prac związanych z bieżącym funkcjonowaniem zasobów informatycznych WiMBP. Prace te obejmują m.in.:
- nadzór nad prawidłowym działaniem serwerów i sieci WiMBP,
- kopie zapasowe danych na serwerach,
- obsługa stron www,
- przygotowanie dokumentacji i zakup sprzętu komputerowego i oprogramowania,
- bieżące naprawy sprzętu i reinstalacje oprogramowania,
- transmisja imprez do Internetu – e-Usługa Wideokonferencja,
- edycja materiałów wideo (przycinanie, łączenie, zmiana formatu zapisu),
- instalacja i konfiguracja oprogramowania,
- szkolenia dla bibliotekarzy,
- wyjazdy do bibliotek terenowych w ramach CPDB,
- obsługa zdalna bibliotek terenowych w ramach CPDB,
- pomoc informatyczna czytelnikom (podłączenie do sieci WiMBP, obsługa programów),
- archiwizacja na płytach CD i DVD materiałów bibliotecznych,
- obsługa informatyczna filii,
- pomoc przy inwentaryzacji sprzętu i oprogramowania komputerowego,
- odbiór, konfiguracja oraz wdrożenie sprzętu i oprogramowania w ramach realizowanych projektów.
W roku 2022 kontynuowano rozbudowę własnych zasobów informacyjnych oraz baz danych bibliograficznych. Prowadzono szereg prac związanych z konfiguracją i administracją usługami sieciowymi m.in. zarządzanie kontami pocztowymi użytkowników, pomoc przy tworzeniu i zabezpieczaniu kopii zapasowych z komputerów pracowników itp.
W dniach 22-26 sierpnia 2022 przeprowadzona została reinstalacja systemu bibliotecznego PROLIB, w którym wprowadzono zmiany i dodano nowe funkcjonalności. Po reinstalacji przeprowadzono szkolenia dla bibliotekarzy terenowych w bibliotekach współpracujących w ramach CPDB oraz dla bibliotekarzy WiMBP w zakresie wprowadzonych zmian i nowych funkcjonalności.
Wykorzystując narzędzia informatyczne i możliwości oprogramowania systemowego raz w tygodniu przygotowujemy i przesyłamy subskrybentom newslettera zawierającego informacje dotyczące bieżącej działalności Biblioteki. Na koniec 2022 roku tą usługą było objętych 2 249 użytkowników / subskrybentów.
6/ Działania zmierzające do wyrównywania szans w dostępie do dóbr kultury
Wszystkie agendy udostępniania udzielają pomocy osobom starszym w korzystaniu z komputera, katalogów bibliotecznych, Internetu, prowadzą porady indywidualne oraz kursy grupowe. W mediatece Góra Mediów prowadzone są cykliczne warsztaty dla seniorów z obsługi komputera, smartfonów i czytników PocketBook – zarówno dla poczatkujących, jak i dla zaawansowanych użytkowników. We wszystkich agendach zachęcamy czytelników starszych, dotychczas nie korzystających z różnorodnych funkcji konta bibliotecznego, do samodzielnej obsługi (wyszukiwanie książek, zamawianie, rezerwowanie, prolongowanie).
Z porad bibliotekarzy mogli skorzystać nie tylko seniorzy, ale także wszystkie osoby mające problem z komputerem i Internetem, w tym osoby wykluczone cyfrowo. W agendach udostępniania możliwe były indywidualne szkolenia z zakresu obsługi komputera i wykorzystania środowisk Windows oraz korzystania z sieci www. Aktywnie pomagamy indywidualnym czytelnikom w obsłudze czytników Pocketbook, udostępnionych ze zbiorów obu zielonogórskich mediatek. Udzielamy pomocy przy tworzeniu konta Legimi, aktywowaniu hasła i wgrywaniu na czytnik ebooków z katalogu. Pracownicy Biblioteki pomagają użytkownikom w tworzeniu dokumentów w programie Microsoft Word, drukowaniu czy też kserowaniu i skanowaniu. Porad udzielają zarówno na miejscu, jak i telefonicznie, mailowo, poprzez komunikację w portalach społecznościowych, przygotowując wcześniej i przekazując czytelnikom właściwe materiały informacyjne.
W mediatece Góra Mediów raz w miesiącu odbywają się warsztaty fotograficzne dla seniorów, prowadzone przez artystę fotografika Pawła Janczaruka.
Znajdujące się w mediatece Góra Mediów dwa urządzenia o nazwie Czytak Plus – z bazą kilkuset tytułów – pozwoliły wypożyczyć książki użytkownikom niewidomym lub niedowidzącym. Udostępniane są także filmy z audiodeskrypcją dla osób z dysfunkcją wzroku pozyskane z Fundacji Szansa dla Niewidomych. Cyklicznie, raz w miesiącu, w mediatece Góra Mediów, w ramach współpracy z Fundacją, odbywają się seanse filmowe z audiodeskrypcją dla osób z dysfunkcją wzroku.
Dwóch pracowników Biblioteki uczestniczyło w szkoleniu z języka migowego, by pomagać w korzystaniu z usług biblioteki osobom niesłyszącym i niedosłyszącym.
Czytelnia bez Granic – są to integracyjne spotkania prowadzone w filiach miejskich, aktywizujące osoby starsze, które uczestniczą w spotkaniach z grupami przedszkolnymi. Ich celem jest popularyzowanie literatury dla dzieci oraz budowanie międzypokoleniowej więzi, tolerancji i wzajemnego szacunku między dziećmi i osobami starszymi. Partner: Klub Emerytów i Rencistów przy Szkole Podstawowej nr 13 w Zielonej Górze. W akcji biorą udział: Biblioteka Pana Kleksa, Filia nr 5, Filia nr 6, Filia nr 8, Filia nr 9, Filia nr 11 i Filia nr 12.
W związku z napływem uchodźców z Ukrainy, od kwietnia 2022 w Bibliotece Obcojęzycznej realizowane są dodatkowe zadania. Jej priorytetem stała się pomoc w adaptacji społecznej ukraińskim czytelnikom czasowo przebywającym w Polsce. Zatrudniony tam pracownik ze znajomością języka ukraińskiego i rosyjskiego, udziela użytkownikom ze Wschodu informacji związanych z funkcjonowaniem Biblioteki oraz w zakresie ogólnych zasad i sposobów korzystania z oferty. Ponadto, w celu integracji uchodźców i zapobieganiu ich wykluczeniu społecznemu, organizowane są wydarzenia promujące kulturę, tradycję i historię Ukrainy, w których uczestniczą użytkownicy Biblioteki. Działalność ta realizowana jest we współpracy z Fundacją Integracji i Rozwoju Cudzoziemców w Polsce oraz w ramach krajowego projektu „Bibliotekarze bez granic”.
9 grudnia prezentowaliśmy film fabularny o życiu i tajemniczej śmierci jednego z najbardziej wpływowych poetów lat 60. XX wieku, obrońcy praw człowieka, bohatera Ukrainy Wasyla Stusa „Zakazany”, reż. Roman Brovko, Ukraina 2019. Po seansie odbyło się spotkanie z autorem i scenarzystą Artemijm Kirsanovem.
Zakupiliśmy kolejne książki do nauki j. polskiego jako obcego oraz książki w języku rosyjskim i ukraińskim zamawiane przez obcojęzycznych czytelników. Przekazujemy rodzinom z Ukrainy starsze książki rosyjskie i ukraińskie, które otrzymujemy od polskich czytelników. Wprowadziliśmy do księgozbioru rosyjskojęzycznego wybrane lektury obowiązujące w polskich szkołach, aby ułatwić dzieciom z mniejszości ukraińskiej ich przeczytanie.
Słuchacze Zielonogórskiego UTW licznie uczestniczą w wydarzeniach w Bibliotece: spotkaniach autorskich, wystawach, projekcjach filmowych, spektaklach, koncertach oraz w zielonogórskiej odsłonie Krakowskiego Salonu Poezji. Słuchacze Korzystają także z bezpłatnych grupowych konwersacji w języku angielskim i niemieckim. Z UTW pełnili zadania wolontariuszy pomagając w organizacji większych wydarzeń Biblioteki.
W 2022 roku w Filii nr 5 odbyły się warsztaty mikołajkowe dla mam i ich dzieci z przywięziennego Domu Matki i Dziecka w Krzywańcu ws współpracy ze studentami z Penitencjarnego Koła Naukowego Prison pod opieką prof. Barbary Toroń-Fórmanek.
Zapoznajemy grupy zorganizowane z działalnością poszczególnych agend, jak i całej Biblioteki podczas wycieczek organizowanych w Bibliotece. Z tego typu spotkań w 2022 roku udało się skorzystać 91 grupom zorganizowanym.
Biblioteka współpracuje z Domem Pomocy Społecznej dla Kombatantów w Zielonej Górze. Nie tylko dostarczamy tam książki, ale pomagamy także w realizacji imprez i wydarzeń kulturalnych.
W ramach „Międzynarodowego Dnia Tolerancji” (16.11.2022) mediateka Góra Mediów z Uniwersytetem Zielonogórskim i pełnomocnikiem ds. nierówności dr hab. Magdaleną Steciąg, prof. UZ, zorganizowała pokaz dwóch filmów dokumentalnych „Transsex” reż M. Drążewski i „7-my Sierpnia” reż. M. Bolland; po prezentacji filmów dyskusja z udziałem studentów kierunku Dziennikarstwo i komunikacja społeczna, Wydział Humanistyczny UZ; filmy pokazane dzięki współpracy z Helsińską Fundacją Praw Człowieka w Warszawie w ramach Objazdowego Festiwalu Filmów Watch Docs – Prawa Człowieka w Filmie oraz ze zbiorów filmów dokumentalnych Narodowego Instytutu Audiowizualnego.
W Filii nr 5 odbywają się spotkania dla dorosłych pacjentów Poradni Zdrowia Psychicznego z Psychiatrycznym Oddziałem Dziennym „Integracja” – są to lekcje biblioteczne i warsztaty z historii książki połączone z pogadanką kształtującą gusty i potrzeby czytelnicze oraz traktujące o terapeutycznej roli książki.
Projekt „Nowoczesne e-usługi w WiMBP" uwzględnia w swoich założeniach potrzeby wszystkich czytelników, także niedowidzących i niewidomych (możliwość przełączenia się na tryb tekstowy o wysokim kontraście z opcją powiększania czcionki, zoptymalizowany także pod usługę iWebReader – pozwalający odczytać treść strony internetowej przez syntezator mowy.
7/ Wypełnianie funkcji biblioteki jako ośrodka informacji
Funkcję ośrodka informacji realizuje głównie Dział Informacji Regionalnej i Bibliograficznej WiMBP, ale działalność informacyjną prowadzą też Czytelnia Ogólna oraz w mniejszym zakresie wszystkie agendy udostępniania zbiorów. Czytelnicy uzyskują w Bibliotece informacje biblioteczne oraz faktograficzne. Ponadto informujemy użytkowników o nowych usługach i funkcjonalnościach dostępnych w Bibliotece (digitalizacja na żądanie, wypożyczalnia międzybiblioteczna, kursy, szkolenia warsztaty, imprezy i wydarzenia kulturalne). Oferta Biblioteki w zakresie jej funkcji informacyjnej to także pomoc przy korzystaniu z katalogu bibliotecznego, udzielanie instrukcji w sposobach wyszukiwania informacji i posługiwania się dostępnymi bazami elektronicznymi i wyszukiwarkami, wyszukiwanie informacji faktograficznych. W dużej części była to pomoc w formie elektronicznej, głównie odpowiedzi na zapytania mailowe.
Udzielamy czytelnikom pomocy w korzystaniu z elektronicznych baz danych, przede wszystkim baz dostępnych w ramach Wirtualnej Czytelni Norwida. W miarę możliwości prowadzimy także indywidualną pracę z czytelnikiem obejmującą pomoc przy korzystaniu z katalogu komputerowego, Internetu i obsługi oraz korzystania z urządzeń komputerowych typu PC, tablet, notebook, smartfon, czytnik e-book’ów.
Prowadzone jest indywidualne poradnictwo i pomoc czytelnikom przy wyborze interesującej literatury, głównie online. Sporządzane są listy popularnych tytułów dla bibliotek szkolnych.
W Bibliotece udzielono 174 425 informacji bibliotecznych, katalogowych, faktograficznych i bibliograficznych: w Dziale Informacji Regionalnej i Bibliograficznej (1 358) informacji wymagających więcej poszukiwań; w Dziale Udostępniania: 172 752; w Dziale Zbiorów Specjalnych: 50, Dziale Badań, Analiz i Metodyki 265. Przekazano także konieczną ilość wyjaśnień związanych z rezerwacją i odbiorem zbiorów, automatyczną rejestracją i przedłużaniem wypożyczeń oraz innych.
W Bibliotece Obcojęzycznej dostępne są bazy danych oraz materiały otrzymane w ramach projektu „Ameryka w twojej bibliotece” realizowanego we współpracy z Ambasadą USA w Warszawie. Jego odbiorcami są głównie uczniowie, pracownicy naukowi i studenci, którzy w zależności od zapotrzebowania uczestniczą w lekcjach bibliotecznych prowadzonych w języku angielskim. Realizowany jest instruktaż w zakresie wyszukiwania informacji i materiałów do nauki języków obcych. Dostępne są materiały informacyjne Ambasady Stanów Zjednoczonych (m.in. loteria wizowa, programy dla młodzieży) oraz materiały szkół językowych i Uniwersytetu Zielonogórskiego dotyczące nauki języków.
W Bibliotece realizowane są kwerendy i zestawienia bibliograficzne (w 2022 roku 42 kwerendy i zestawienia bibliograficzne) oraz formy informacji zbiorowej: tematyczne wystawy książkowe i wycieczki po Bibliotece. W 2022 roku oprowadzono po Bibliotece 91 wycieczek, głównie dzieci i młodzież: 76 w gmachu głównym oraz 15 w filiach miejskich, głównie w mediatece Szklana Pułapka (F. 7), Filiach nr 11 i 12.
Poprzez prowadzenie profili Facebook i strony internetowej użytkownicy mają bieżący dostęp do informacji dotyczących nowości wydawniczych, oferty bibliotecznej, okolicznościowych imprez, spotkań, warsztatów i oferty online, organizowanych nie tylko przez Bibliotekę, ale także inne instytucje kultury i portale tematyczne.
Prowadzimy poradnictwo dla młodzieży i studentów w zakresie tworzenia bibliografii przedmiotowej (dominowały w tym roku: kontakt telefoniczny i poczta elektroniczna). Udostępniamy czasopisma i pomagamy w wyszukiwaniu informacji. Dodatkowo, na prośbę czytelników, sporządzane były bibliografie z wybranej tematyki.
Raz w tygodniu na naszej stronie i FB Biblioteki ukazują się także, przygotowane przez bibliotekarzy, recenzje najnowszej literatury, która pojawia się w zasobach Biblioteki.
W roku 2022 kontynuowaliśmy projekt „Norwid Movie”. Raz w tygodniu, w rozgłośni Radia Index (w części zdalnie, w części stacjonarnie) pracownik Biblioteki przedstawia i promuje działalność Biblioteki. Szereg wydarzeń i znaczących informacji dotyczących działalności Biblioteki oraz prowadzonych w Bibliotece inwestycji i remontów jest przekazywana mediom lokalnym i regionalnym (TVP 3 Gorzów, Radio Zachód, Radio Zielona Góra, Radio Eska, Radio Plus, Radio RMF MAX) i innym.
8/ Działalność wydawnicza
Nakładem wydawnictwa Pro Libris przygotowano merytorycznie i wydano drukiem następujące publikacje:
wydawnictwa ciągłe:
- „Pro Libris” nr 1-2 (78-79)/2022, 146 s. [300 egz.];
- „Pro Libris” nr 3-4 (80-81)/2022 , 156 s. [250 egz.];
- „Bibliotekarz Lubuski” nr 1 (53)2022, 80 s. [200 egz.];
- „Bibliotekarz Lubuski” nr 2 (54)2022, 110 s. [1450 egz.];
wydawnictwa zwarte:
- Antologia dramatu lubuskiego. Wydanie drugie, uzupełnione, pod redakcją Andrzeja Bucka, 560 s. [300 egz.];
- Roman Krzywotulski, Po tamtej stronie granicy, 68 s. [300 egz.];
- Katalog 8(11). Festiwalu Filmu, Teatru i Książki KOZZI-KRAFFTÓWNA-ŁOMNICKI, 10-14 czerwca 2022, Zielona Góra 2022, 106 s. [500 egz.];
- Katalog XXIV Otwartego Międzynarodowego Rysunku Satyrycznego pn. PRACA ZDALNA, 92 s. [110 egz.];
- Agnieszka Ginko, aż tyle, 36 s. [300 egz.];
- Mirosław Kuleba, Enografia mistyczna miasta Thalloris, 44 s. [300 egz.];
- Jerzy Jarowiecki, Prasa we Lwowie w latach 1918-1945, 348 s.[200 egz.]. Książka wydana sumptem Pro Libris oraz Wydawnictwa Naukowego i Edukacyjnego Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich
- Artystyczna podróż SENIORA po Zielonej Górze (katalog malarsko-fotograficzno-muzyczny) pod red. Ewy Mielczarek, 80 s. [450 egz.];
- Trzy dekady działalności, trzy dekady rozwoju. Zielonogórski Uniwersytet Trzeciego Wieku (1992-2022), 250 s., [400 egz.];
- Oblicza prasy zielonogórskiej. Konteksty lubuskie. Publikacja pod red. J. Chwastyk-Kowalczyk i A. Bucka, 350 s. [200 egz.]. Książka wydana sumptem Pro Libris oraz Wydawnictwa Naukowego i Edukacyjnego Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich;
- Alina Zarzycka, Ida * Pamiętnik ze snów, 152 s. [300 egz.]Alina Zarzycka, Ida * Pamiętnik ze snów, 152 s. [300 egz.];
wydawnictwa elektroniczne:
- „Bibliotekarz Lubuski” nr 1 (53)2022;
- „Bibliotekarz Lubuski” nr 2 (54)2022.
- W 2022 roku utworzono i uruchomiono nowoczesną stronę internetową kwartalnika „Pro Libris” (https://prolibris.net.pl). Dzięki trzymiesięcznym intensywnym pracom strona https://prolibris.net.pl funkcjonuje bez zakłóceń, stając się tym samym nowoczesną platformą kontaktu z autorami i czytelnikami, a przede wszystkim dociera do szerokiego kręgu odbiorców literatury. Należy podkreślić, że koszty stworzenia i wdrożenia strony zostały zminimalizowane.
9/ Działalność promocyjna i oświatowo-edukacyjna (ważniejsze przedsięwzięcia)
Czwartki Lubuskie – 19 spotkań z popularnymi twórcami, publicystami, regionalnymi autorami i promocje książek:
20 stycznia Promocja tomiku poetyckiego Płonące języczki Marii Jolanty Fraszewskiej, zielonogórskiej poetki, socjolożki, edukatorki psychologicznej, coacha. W latach 2013-2019 wiersze poetki, tzw. murki, wyświetlano na fasadzie kamienicy przy ul. Brackiej 1 w Krakowie. Moderatorka Zenona Golc. Wydarzenie hybrydowe.
27 stycznia Spotkanie autorskie z Eugeniuszem Kurzawą, poetą, redaktorem książek i opracowań, dziennikarzem, regionalistą, inspiratorem projektów kulturalnych i społecznych, wieloletnim prezesem zielonogórskiego oddziału Związku Literatów Polskich. Rozmowa książce Spis treści. 66 postaci, które… Moderatorka Hanna Bilińska-Stecyszyn. Wydarzenie hybrydowe.
- 10 lutego Spotkanie autorskie z Zofią Mąkosą, pisarką i publicystką, dwukrotną laureatką Lubuskiego Wawrzynu Literackiego (2017 i 2019), połączone z promocją nowego cyklu powieściowego Makowa spódnica. T. 1 Kamień w wodę. Moderatorka dr Joanna Kapica-Curzytek. Wydarzenie hybrydowe.
17 lutego Promocja powieści Zaraza Przemysława Piotrowskiego, zielonogórskiego prozaika, dziennikarza, autora bestsellerowych powieści kryminalnych. Prowadzenie red. Karolina Kamińska. Wydarzenie hybrydowe.
3 marca Promocja debiutanckiego tomiku Głód Natalii Haczek, zielonogórskiej poetki. Tomik wydany w serii Debiuty Winnicy przez Towarzystwa Miłośników Zielonej Góry Winnica. Nagrodzony Srebrnym Sokolim Piórem za debiut literacki w 28. edycji Lubuskich Wawrzynów Literackich. Prowadzenie dr Mirosława Szott. Wydarzenie hybrydowe.
17 marca Promocja tomiku poetyckiego Konteksty nieodległe Krzysztofa Ziemskiego, poety, emerytowanego polonisty, laureata konkursów literackich, m.in.: VI Konkursu Literackiego
o Tematyce Zielonogórskiej Towarzystwa Miłośników Zielonej Góry Winnica. Ponadto tomik uhonorowany za walory edytorskie w 28. edycji Lubuskiego Wawrzynu Literackiego. Wydawca Towarzystwo Miłośników Zielonej Góry Winnica. Prowadzenie Eugeniusz Kurzawa.
24 marca Prezentacja publikacji Ramiona Antajosa. Z teorii i historii regionalizmu literackiego w Polsce w serii Nowy Regionalizm w badaniach literackich, t. 11 prof. dr hab. Małgorzaty Mikołajczak, literaturoznawczyni, kierowniczki Zakładu Literaturoznawstwa w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Zielonogórskiego, członkini Komitetu Nauk o Literaturze PAN, autorki monografii poświęconych poezji Urszuli Kozioł i Zbigniewa Herberta, a także autorki i współredaktorki monografii dotyczących literackiego regionalizmu. Redaktorka naukowa serii „Nowy regionalizm w badaniach literackich”. Prowadzenie ks. prof. Andrzej Draguła. Wydarzenie hybrydowe.
31 marca Prezentacja publikacji Czytanie miejsca. Poezja lubuska w perspektywie geopoetyki. Seria Historia Literatury Pogranicza – Czytanie miejsca, cześć siódma dr Mirosławy Szott, poetki, krytyczki literackiej, autorki dwóch tomików poetyckich – pomiary Zamku (2013) i Anna (2015). Moderatorka prof. dr hab. Małgorzata Mikołajczak. Wydarzenie hybrydowe.
21 kwietnia Seans etiud baletowych. Paweł Janczaruk i baletnice. Projekcja dwóch filmów: Łabędź i The Touch of a Butterfly. Paweł Janczaruk, znany fotograf zmierzył się z materią filmową i montażem zapisu. Spotkanie z udziałem Anieli Anny Sidło – prowadzącej sekcję baletową w Społecznym Ognisku Artystycznym i jej uczennic, które wystąpiły w filmie: Hanny Bartkowiak, Aleksandry Dudziak, Julii i Wiktorii Flasza, Anny Kibały, Amelii Kozłowskiej, Zuzanny Monczak, Agaty i Zofii Wojciszewskich. Po filmie refleksje, opinie o filmie z widowni.
28 kwietnia Promocja książki Tylko dobrzy ludzie zostali Aldony Reich, zielonogórskiej pisarki, autorki powieści kryminalnych i obyczajowych. Prowadzenie Agnieszka Sobiak.
5 maja Promocja książki 1200 gramów szczęścia Marty Maciejewskiej, autorki książek Sekret bodyguarda, Ucieczka bodyguarda, zielonogórzanki, tancerki i youtuberki. Moderator Roman Wojciechowski. Spotkanie z udziałem przedstawicieli Szpitala Uniwersyteckiego im. Karola Marcinkowskiego w Zielonej Górze: Marzeny Michalak-Kloc, kierownika Oddziału Neonatologicznego oraz Jerzego Hołowczyca, ginekologa, położnika z Oddziału Położniczo-Ginekologicznego. Autorka półroczne honorarium ze sprzedaży tej książki przekazała na ratowanie wcześniaków na Oddziale Neonatologii Szpitala Uniwersyteckiego w Zielonej Górze.
1 września Spóźnione debiuty – promocja tomików: Po tamtej stronie Romana Krzywotulskiego, byłego dyrektora Żarskiego Domu Kultury, honorowego obywatela Żar oraz Znak Jarosława Barańczaka, byłego wojewody zielonogórskiego, dyplomaty. Moderator Czesław Sobkowiak.
22 września Promocja książki Anomalie Władysława Edelmana, autora opowiadań, tekstów satyrycznych, fraszek i limeryków nagradzanych na ogólnopolskich konkursach, członka kabaretu Monte Verde ZUTW oraz Literackiego Kabaretu „Hallo”. Prowadzenie Halina Bohuta-Stapel.
29 września Promocja książki Nożownik Marcina Radwańskiego, zielonogórskiego powieściopisarza, autora kryminałów, literatury obyczajowej i poezji, wiceprezesa zielonogórskiego oddziału ZLP. Moderatorka Magdalena Faron.
3 października Spotkanie autorskie z Winstonem Moralesem Chavarro, kolumbijskim poetą, prozaikiem i felietonistą, wykładowcą komunikacji społecznej i dziennikarstwa na Uniwersytecie w Cartagena de Indias w Kolumbii. Prowadzenie dr Joanna Kapica-Curzytek, tłumaczenie Barbara Curzytek.
13 października Promocja tomiku poetyckiego Pomimo Elżbiety Dybalskiej, zielonogórskiej poetki, członkini Stowarzyszenia Jeszcze Żywych Poetów. Prowadzenie Agnieszka Ginko. Wiersze czytał Krzysztof Bąkowski. Oprawa muzyczna Dominika Moszczyńska.
27 października Promocja tomiku poetyckiego Zmyślone miasto Katarzyny Jarosz-Rabiej, poetki, członkini Związku Literatów Polskich, sekretarz zarządu zielonogórskiego oddziału, wiceprezes Stowarzyszenia Jeszcze Żywych Poetów, aktywnej uczestniczki życia kulturalnego Zielonej Góry – występuje w Teatrze „Czego Nigdy” Zielonogórskiego Ośrodka Kultury i kabarecie „Monte Verde” Zielonogórskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Moderatorka Halina Bohuta-Stąpel. Wiersze czytała Danuta Bronicka.
8 grudnia Promocja tomiku poetyckiego aż tyle Agnieszki Ginko, zielonogórskiej poetki, pisarki, anglistki, autorki książek dla dzieci, laureatki ogólnopolskich konkursów poetyckich, bibliotekarki. Prowadzenie dr Mirosława Szott. Wiersze czytali: Halina Bohuta-Stąpel, Elżbieta Dybalska, Marek Krukowski, Katarzyna Jarosz-Rabiej.
13 grudnia Promocja tomiku poetyckiego Pęknięta struna Zbigniewa Łepkowskiego, poety, członka Stowarzyszenia Jeszcze Żywych Poetów. Tomik wydano nakładem Stowarzyszenia Jeszcze Żywych Poetów przy wsparciu finansowym Prezydenta Miasta Zielona Góra. Moderatorka Halina Bohuta-Stąpel. Wiersze czytał Janusz Łastowiecki.
Odbyły się promocje obu numerów numeru 78-79(2022) oraz 80-81(2022) Lubuskiego Pisma Literacko-Kulturalnego „Pro Libris” z udziałem lubuskiego środowiska literackiego. Promocja drugiego tegorocznego numeru odbyła się z towarzyszeniem pokazu nowej strony internetowej pisma w gronie czytelników, poetów i prozaików. Czasopisma dystrybuowano i promowano w środowisku literackim, naukowym, bibliotekarskim, akademickim oraz w kręgach władz samorządowych.
19 wystaw czasowych w holu, galerii, łączniku i na zewnątrz:
styczeń Włodzimierza Korsaka fascynacje przyrodą – wystawa fotografii i pamiątek ze zbiorów Henryka Leśniaka, leśnika i myśliwego ze Strzelec Krajeńskich, wiceprezesa Klubu Kolekcjonera i Kultury Łowieckiej im. Włodzimierza Korsaka w Gorzowie Wielkopolskim, autora publikacji Jednodniówka Anińska. Reprint. Otwarcie wystawy odbyło się 16 grudnia. Wystawa czynna do 28 stycznia.
styczeń Artyści, ich dzieci i wnuki – wystawa malarstwa portretowego Bożeny Cajdler-Gruszkiewicz, zielonogórskiej malarki, członkini Okręgu zielonogórskiego Związku Polskich Artystów Plastyków. Wystawę zorganizowano z okazji 55-lecia pracy artystycznej i 80. urodzin. malarki. Finisaż odbył się 28 stycznia.
luty Na tropie…powieści kryminalnej – wystawa poświęcona literaturze kryminalnej i sensacyjnej, prezentująca na 18 planszach biogramy klasyków gatunku takich jak Agatha Christie, Artur Conan Doyle, Maurice Leblanc, Georges Simenon, również autorów polskich: Joanna Chmielewska, Joe Alex (właśc. Maciej Słomczyński) i Zbigniew Nienacki. Nie zabrakło współczesnych popularnych autorów powieści kryminalnej w Polsce i na świecie: Jorn Lier Horst, Jo Nesbo, Camilla Lackberg, Stieg Larson, Henning Mankell, Liza Marklund, Stefan Ahnhem, Ake Edwardson, Sharon Bolton, Robert Galbraith, Terry Gerritsen, Maurice Leblanc, Bernard Minier, Pierre Lemaitre, Mariusz Czubaj, Marcin Wroński, Katarzyna Bonda, Katrzyna Puzyńska, Remigiusz Mróz. Wystawę wypożyczono ze zbiorów Książnicy Pomorskiej im. Stanisława Staszica w Szczecinie. Wzbogacono ją książkami ze zbiorów zielonogórskiej Biblioteki. Otwarcie wystawy 5 lutego.
luty Lubuskie Wawrzyny 2021 – wystawa książek i publikacji zgłoszonych do Konkursu w dwóch kategoriach – LWL i LWN. Otwarcie 4 lutego.
marzec 20-40-20, czyli od Bitwy Warszawskiej do Katynia – wystawa multimedialna przygotowana przez Biuro Edukacji IPN w Warszawie, powstała z myślą o dwóch rocznicach obchodzonych w roku 2020: setnej rocznicy polskiego zwycięstwa nad bolszewikami oraz osiemdziesiątej rocznicy zbrodni katyńskiej. Organizator Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu – Punkt Zamiejscowy w Zielonej Górze. Wystawa prezentowana w dniach 4-26 marca.
kwiecień Dyplomy 2022 uczniów Zespołu Szkół Plastycznych w Zielonej Górze – wystawa prac dyplomowych maturzystów Zespołu Szkół Plastycznych w Zielonej Górze. Wystawa malarstwa, grafik oraz fotografii. Oprawa muzyczna – występ uczniów Plastyka. Wernisaż 7 kwietnia.
kwiecień Fotografia uliczna w obiektywach Zielonogórskiego Towarzystwa Fotograficznego. 12. fotografów z grupy Street Photo działających w ZTF udokumentowało kadry w przestrzeni publicznej. W zgromadzonej na wystawę kolekcji znalazły się ich najlepsze zdjęcia. Fotografia uliczna, spośród wielu nurtów fotografii, wyróżnia się szczególnie. Opowiada bowiem historię w jednym zdjęciu, spontaniczną, niewyreżyserowaną, dziejącą się na ulicy. Dąży do uchwycenia idealnego kadru skrywającego prawdziwe piękno, w sytuacji, gdy dookoła nie dzieje się nic specjalnego. Wernisaż wystawy 8 kwietnia.
maj Jej malowanie – wystawa malarstwa Izabeli Sak, zielonogórskiej malarki. Ukończyła Wydział Artystyczny na Uniwersytecie Zielonogórskim. Studiowała również w Wyższej Szkole Sztuki i Projektowania w Caldas da Rainha w Portugalii. Uprawia malarstwo sztalugowe na płótnie w technice akrylowej. Wystawie towarzyszyły zdjęcia Romana Czarneckiego wykonane w pracowni artystki. Roman Czarnecki – wieloletni członek Zielonogórskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku oraz Uniwersytetów w Sulechowie, Kołobrzegu, Goleniowie. Inicjator, doradca, organizator wielu wystaw m.in. malarskich i fotograficznych lokalnych artystów. Wernisaż odbył się 9 maja. Wydarzenie w ramach Tygodnia Bibliotek.
czerwiec Fotosynteza – wystawa prac Janusza Skiby, zielonogórskiego artysty, który w trzech przestrzeniach Biblioteki, prezentował akwarele, grafiki oraz fotografie. Wystawa jubileuszowa z okazji 90. urodzin artysty. Gość specjalny Grzegorz Płonka, pianista, którego historia życia stała się scenariuszem filmu „Sonata” w reż. Bartosza Blaschke. Główne role w filmie zagrali Małgorzata Foremniak, Łukasz Simlat i Michał Sikorski. Film otrzymał w Gdyni dwa Złote Lwy: Bartosz Blaschke w kategorii Nagroda Publiczności, a Michał Sikorski za najlepszy debiut aktorski. Wernisaż 2 czerwca.
lipiec-sierpień Dyplomy Lubuskiej Szkoły Fotografii działającej w ramach Akademii Twórczych Poszukiwań. Wystawa fotografii artystycznych, portretów i fotografii reportażowych. Pedagodzy: dr Ewa Jedrzejowska, Tamara Kretowicz-Dobrychłop, Tomasz Gawałkiewicz. Wernisaż odbył się 12 lipca.
lipiec-sierpień Cienie i zaćmienia – wystawa malarstwa Magdaleny Łazar, żarskiej artystki. Absolwentki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie oraz Instytutu Sztuki Uniwersytetu Zielonogórskiego. Ponadto autorki tekstów piosenek. Wydarzeniu towarzyszył koncert artystki oraz Sióstr Massier – Kaliny i Mai. Finisaż odbył się 8 września.
sierpień Yellowstone National Park – najstarszy park narodowy na świecie – wystawa fotografii w 150. rocznicę utworzenia Narodowego Parku Yellowstone. Materiały przedstawione na wystawie pochodzą ze zbiorów Parku Narodowego Yellonstone. Zostały wybrane i opracowane przez Centrum Amerykańskie w Konsulacie Generalnym USA w Krakowie. Wystawa w ramach programu „Ameryka w Twojej bibliotece”, we współpracy z Ambasadą Stanów Zjednoczonych w Warszawie. Ekspozycja w dniach 1-31 sierpnia.
sierpień-wrzesień INTERREG (2014-2020) – plenerowa ekspozycja 14. wybranych projektów INTERREG (8 dwustronnych plansz wystawienniczych). Wystawa prezentowana w wybranych miastach województwa Lubuskiego i Kraju Związkowego Brandenburgia. Główny organizator: Regionalny Punkt Kontaktowy Programu Współpracy INTERREG VA BB – PL Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego. Ekspozycja plenerowa przed gmachem Biblioteki w dniach 31 sierpnia – 11 września.
wrzesień Pokonkursowa wystawa XXIV Otwartego Międzynarodowego Konkursu na Rysunek Satyryczny ph. Praca zdalna. W konkursie wzięło udział 146 autorów z 19 krajów, łącznie nadesłano 329 prac. Finisaż z udziałem jurorów, zdobywcy Grand Prix Grzegorza Myćki oraz części laureatów głównych nagród odbył się 30 września. Na wystawie zaprezentowano 80. prac artystów z całego świata, uhonorowane nagrodami regulaminowymi i specjalnymi oraz wiele innych starannie wyselekcjonowanych, wykonanych różnymi technikami plastycznymi. 3 września, we współpracy z Fundacją Ogrody Kultury, w Café Orangerie w Parku w Zatoniu pokazano na wystawie zestaw najlepszych rysunków nadesłanych na konkurs.
wrzesień Połączeni dziedzictwem – Grünberg-Zielona Góra w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa Narodowego – wystawa WiMBP pt. Połączeni dziedzictwem – Grünberg-Zielona Góra. Na wystawie pokazano przedwojenne i powojenne dokumenty traktujące o zakładach, przetwórniach i fabrykach istniejących w przedwojennym Grünbergu, które po II wojnie światowej nadal funkcjonowały w Zielonej Górze, zmieniając jedynie nazwy. Skonfrontowano miejsca, które dzieliło kilkadziesiąt lat, pokazano obecne inicjatywy pozytywnie ukazujące zachowanie wspólnego dziedzictwa. Wystawa odbyła się w dniach 5-30 września.
wrzesień Twórczość Andrzeja Stefanowskiego – wystawa malarstwa Andrzeja Stefanowskiego, zielonogórskiego malarza. Studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Posiada znaczący dorobek artystyczny w dziedzinie grafiki i malarstwa. Podczas wernisażu odbyło się losowanie prac artysty. Wernisaż odbył się 12 września.
wrzesień-październik: Żar słowa i treści rozsądek – ekspozycja o życiu i twórczości Cypriana Norwida, poety, myśliciela, artysty grafika, patrona WiMBP, autorstwa Barbary Wachowicz, nieżyjącej od 2018 roku pisarki, reportażystki, fotografki, scenarzystki, publicystki, znanej autorki biografii o Mickiewiczu, Sienkiewiczu, Żeromskim, Kościuszce, Krasińskim i wielu innych sławnych Polakach. Wystawę udostępniło Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie. Finisaż wystawy poprzedziło otwarcie Skweru Poetów przed gmachem Biblioteki. Ławeczki: Anny Tokarskiej, Janusza Koniusza, Michała Kaziowa, Andrzeja K. Waśkiewicza, Mieczysława Warszawskiego. Finisaż wystawy odbył się 24 września, w 200. rocznicę urodzin Norwida, patrona Biblioteki.
październik Artystyczna podróż Seniora po Zielonej Górze – wernisaż wystawy prac malarskich i fotograficznych słuchaczy ZUTW z okazji 800-lecia powstania Zielonej Góry i 700-lecia uzyskania praw miejskich połączony z promocją katalogu prezentującego powarsztatowe prace malarskie i fotograficzne. Kurator Dorota Kaczmarek. Organizator ZUTW. Projekt dofinansowany ze środków finansowych Urzędu Miasta Zielona Góra. Po wernisażu – 4 października, odbył się koncert chóru Maderato Z UTW.
listopad 800 fotografii na 800-lecie Zielonej Góry – wystawa fotografii Zielonogórskiego Towarzystwa Fotograficznego. Na wystawie zaprezentowano 60 fotografii wybranych z 800, które zostały wykonane w ramach projektu „800 fotografii na 800-lecie Zielonej Góry". Projekt dofinansowano ze środków finansowych Miasta Zielona Góra związanych z obchodami 800-lecia powstania Zielonej Góry i 700-lecia uzyskania praw miejskich. Wernisaż 4 listopada.
grudzień Ku innej przestrzeni – wystawa malarstwa olejnego oraz akwarel Adama Wojciecha Bagińskiego, artysty, malarza, akwarelisty, członka Zielonogórskiego Okręgu ZPAP, który od 55. lat związany jest z Zieloną Górą. Wernisaż odbył się 2 grudnia.
W filiach miejskich działa sześć mini galerii: Galeria Młodych przy Centrum Bibliotecznym dla Dzieci i Młodzieży, Galeria Na Górze przy mediatece Góra Mediów, Galeria Na Ptasiej przy Filii nr 1, Szklana Galeria przy mediatece Szklana Pułapka, Galeria Podgórna przy Filii nr 4 oraz Galeria przy Filii nr 12. Prezentują one prace zielonogórskich twórców, artystów, pasjonatów, grup plastycznych. Poprzez spotkania i wernisaże integrują lokalną społeczność Zielonej Góry. W większości wkomponowane w przestrzeń wypożyczalni, z jednej strony przydają walorów estetycznych poszczególnym filiom, z drugiej przyciągają do bibliotek osoby związane z twórczością artystyczną.
Przygotowano 58 wystaw. Były to wystawy artystyczne promujące zarówno osoby debiutujące, jak i profesjonalistów, połączone z wernisażami, wystawy okolicznościowe i pokonkursowe m.in.:
- „Zmierzch pary(wozów)“ – fotografie Włodzimierza Włodarczyka (F1),
- „Tańczące rzeźby“ Hanny Najdowickiej (F1),
- wystawa Stanisławy Sidorkiewicz (F1),
- „Jakiej miłości trzeba, żeby sięgnąć nieba” – wystawa prac Haliny Jerulank (F1),
- wystawa fotografii Romana Graborskiego i Krzysztofa Subocza (F1),
- „Weduty i abstrakcje zielonogórskie“ – malarstwo Jadwigi Kopij (F1),
- wystawa fotograficzna Katarzyny Mocek „Tam byłam“ (F1),
- wystawa komiksów o zmianach klimatu / Talking Bubbles International Comics Competition” (F4),
- „Lalki teatralne ze zbiorów Lubuskiego Teatru” (F4),
- wystawa fotograficzna Klubu Fotograficznego „Fotooko” pt. „Książka naszym skarbem" (F4), F12,
- wystawa pokonkursowa „Do twarzy mi w obrazie” (konkurs organizowany przez Filię nr 9 ze Szkołą Podstawową nr 2 w Zielonej Górze),
- wystawa pt. „Moja Zielona Góra” (wiersze nagrodzone w konkursie „Zielona Góra to ja” i prace przedstawiające Zieloną Górę, wykonane przez uczniów Zespołu Edukacyjnego nr 5 (F4),
- wystawa „Bruno Schulz. Artysta czy Geniusz?” – ekspozycja zbiorów Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie (F4),
- „Moja pasja” – obrazy malarki Danuty Wytrykowskiej (F5),
- wystawa prac Angeliki Kąpielskiej (F7),
- wystawa prac Adrianny Menażyk (F7),
- wystawa prac Koła Naukowego Kwadrat UZ pt. „Dobrostan” (F7),
- wystawa prac Katarzyny Sikory (F7),
- wystawa Koła Naukowego Kwadrat UZ pt. „Temat Rzeka” (F7),
- „Kartki bożonarodzeniowe” – pokonkursowe prace przedszkolaków (F11),
- „W świecie wyobraźni” – wystawa grafik i wierszy Marii Koryckiej (F11),
- mini wystawa kotów z okazji Międzynarodowego Dnia Kota (F11),
- wystawa prac Pracowni Kroju i Szycia, pod kierunkiem Agnieszki Malickiej, Pracowni Majsterkowania, pod kierunkiem Kazimierza Bronickiego, Prcowni Reklamy Wizualnej, pod kierunkiem Romana Frodymy” (F11),
- „Czytanie wzmacnia wyobraźnię” – pokonkursowa wystawa prac uczniów z SP nr 14 im. Adama Mickiewicza w Zielonej Górze (F11),
- ekspozycja wierszy i zagadek dla dzieci i dorosłych Jerzego Pazery (F11),
- „Światowy Dzień Zwierząt” – wystawa prac dzieci połączona z ciekawostkami na temat zwierząt (F11),
- „Jesienna wystawa prac uczestników zajęć w Domu Harcerza” – wystawa Pracowni Rysunku
i Malarstwa pod kierunkiem Anny Nabel-Myszkiewicz oraz Pracowni Dekoracyjnej pod kierunkiem Olgi Lemińskiej i Agnieszki Filar (F11),
- „Kosmiczne fantazje” – wystawa prac uczniów klas 6-7 SP nr 1 im. Henryka Sienkiewicza w Zielonej Górze pod kierunkiem Roberta Tomaka (F11),
- wystawa malarska Anny Blachy „Kolorowe fascynacje” (F12),
- wystawa malarska Marty Bajorek-Irzykowskiej „Natura z głębi duszy” (F12),
- wystawa malarska Zofii Tumielewicz (F12),
- wystawa prac podopiecznych Środowiskowego Domu Samopomocy Nr 1 w Zielonej Górze (F12).
Ważniejsze wydarzenia kulturalne
Lubuskie Wawrzyny 2021
24 lutego 2022 roku wręczony został 28. Lubuski Wawrzyn Literacki i 17. Lubuski Wawrzyn Naukowy.
Laureatem Lubuskiego Wawrzynu Literackiego w kategorii Proza został Alfred Siatecki za książkę „Szwindel w Grünbergu”, Zielona Góra 2021. Laureatem Lubuskiego Wawrzynu Literackiego w kategorii Poezja został Jarosław Barańczak za tomik „Znak”, Zielona Góra 2021.
Laureatem Lubuskiego Wawrzynu Naukowego został Przemysław Słowiński za publikację „W okowach niewoli. Polscy oficerowie w Oflagu II C Woldenberg podczas II wojny światowej”, Gorzów Wielkopolski 2021.
Prowadzenie uroczystości Rademenez – Radosław Blonkowski.
Międzynarodowy Dzień Czytania Tolkiena (27 marca 2022) – celem zadania była promocja twórczości J. R. R. Tolkiena oraz polskiej i zagranicznej literatury fantasy. Zaproszeni aktorzy czytali głośno fragmenty „Władcy pierścieni” i „Hobbita”; uczestnicy wzięli udział w konkursie wiedzy „I kto to mówi” oraz konkursie na najciekawsze przebranie; najmłodsi tworzyli rysunki/ ilustracje nawiązujące do uniwersum ze świata Tolkiena; wydarzeniu towarzyszyły gry planszowe nawiązujące do świata z książek Tolkiena; wydarzenie zorganizowane wspólnie z Zielonogórskim Klubem Fantastyki „Ad Astra”.
Po raz 11. zorganizowano w ramach ogólnopolskiej akcji, inicjowanej przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Narodowe Czytanie – Lekturą były Ballady i romanse Adama Mickiewicza. Zielonogórska edycja odbyła się 3 września 2022 roku. Czytali lubuscy autorzy, bibliotekarze i przyjaciele Biblioteki: Agata Miedzińska, Halina Bohuta-Stąpel, Agnieszka Ginko-Humphries, Zofia Mąkosa, Barbara Wysoczańska, Aldona Reich, Anna Wojniusz, Alfred Siatecki, Zofia Banaszak, Natalia Dyjas, Marcin Radwański, ks. prof. Andrzej Draguła, Marta Maciejewska, Magdalena Faron. Egzemplarze Ballad i romansów Adama Mickiewicza przyniesione przez publiczność zaopatrzono w specjalną, okolicznościową pieczęć otrzymaną z Kancelarii Prezydenta RP. Przygotowano wystawę różnych wydań Ballad i romansów ze zbiorów WiMBP.
- Festiwal Literacki im. Anny Tokarskiej Proza Poetów (3 listopada – 1 grudnia); w ramach Festiwalu odbyło się 12 spotkań: 5 spotkań autorskich, 2 promocje książek, Zielonogórski Salon Poezji, czytanie performatywne w ramach Czytelni Dramatu, Przegląd Poetycki, Konkurs na interpretację wiersza, Koncert Galowy Festiwalu. Kurator programowy Festiwalu Andrzej Buck. Wydarzenie zrealizowano przy pomocy finansowej Instytutu Książki w ramach projektu Dyskusyjne Kluby Książki, Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich Oddział w Zielonej Górze, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubuskiego. Patronat Honorowy Elżbieta Anna Polak Marszałek Województwa Lubuskiego:
3 listopada Spotkanie autorskie z Jackiem Podsiadło, poetą, prozaikiem, tłumaczem, dziennikarzem, felietonistą. Sześciokrotnie nominowanym do Nagrody Literackiej Nike, dwukrotnym laureatem Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius. Autor kilkunastu tomów poezji, m.in. "Podwójne wahadło" (Wydawnictwo WBPiCAK, Poznań 2020). Moderatorka dr Mirosława Szott.
10 listopada Spotkanie autorskie ze Zbigniewem Rokitą, pisarzem, dziennikarzem i reporterem specjalizującym się w problematyce Europy Wschodniej i Górnego Śląska, laureatem Nagrody Literackiej Nike 2021 za książkę „Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku”. Autor sztuki teatralnej „Nikaj” (Teatr Zagłębia, reż. Robert Talarczyk. Moderatorka dr Joanna Kapica-Curzytek.
13 listopada Zielonogórski Salon Poezji z udziałem prof. Jerzego Bralczyka, który czytał obszerne fragmenty Pana Tadeusza Adama Mickiewicza. Gospodarz Salonu Andrzej Buck.
14 listopada Spotkanie autorskie z prof. Jerzym Bralczykiem, wybitnym językoznawcą, specjalistą w zakresie języka mediów, reklamy i polityki, autorem kilkudziesięciu publikacji dotyczących poprawności językowej oraz kultury języka. Moderatorka red. Karolina Kamińska.
16 listopada Czytelnia Dramatu – Którego nie było. Ciemność Andrzeja K. Waśkiewicza. Czytała Joanna Wąż, aktorka Teatru Lubuskiego w Zielonej Górze. Gospodarz i pomysłodawca cyklu dr Andrzej Buck. Realizacja dr Janusz Łastowiecki.
17 listopada Spotkanie autorskie z Martą Grzywacz, dziennikarką prasową, radiową i telewizyjną, autorką artykułów i reportaży historycznych. W kwietniu 2022 ukazała się jej najnowsza publikacja: Blizny. Prawdziwa historia królików z Ravensbrück. Moderatorka Magdalena Faron.
19 listopada Gala Prozy Poetów. Gość specjalny Łukasz Maciejewski, filmoznawca, krytyk filmowy i teatralny, wykładowca łódzkiej filmówki, autor wielu książek, długoletni współtwórca Kozzi Film Festiwal, Przyjaciel Biblioteki Norwida, któremu podczas Gali wręczono nagrodę specjalną – statuetkę Klaps 2022 za wybitną krytykę filmową i teatralną. Rozmowę z Łukaszem Maciejewskim prowadził dr Andrzej Buck. W drugiej części Gali zielonogórscy poeci prezentowali swoje najnowsze wiersze. Poetów przedstawiała dr Mirosława Szott. Wiersze czytali: Katarzyna Jarosz-Rabiej, Agnieszka Ginko, Elżbieta Dybalska, Natalia Haczek, Zofia Chrin-Nowicka, Roman Krzywotulski. Towarzyszył koncert w wykonaniu artystów z Żar, Mileny Wroczyńskiej – wokal i Pawła Kielera – gitara, wokal wspierający, muzyka.
21 listopada Zielonogórski przegląd poetycki pt. Miłość – wydarzenie otwarte dla wszystkich, którzy chcieli zaprezentować własny wiersz na temat miłości. Po prezentacjach – komentarze, dyskusje i integracja przy kawie i herbacie. Ponadto czytano wiersze o miłości z tomiku Mondo cane Jerzego Jarniewicza, poety, krytyka literackiego i tłumacza, laureata Literackiej Nagrody Nike 2022. Moderatorka Agnieszka Ginko.
23 listopada Promocja książki Enografia mistyczna miasta Thalloris Mirosława Kuleby, prozaika, reportażysty, niezależnego dziennikarza, korespondenta wojennego. Autora kilkuset publikacji w prasie krajowej, głównie reportaży, również telewizyjnych oraz książek. Za publikację Enographia Thalloris, otrzymał Lubuski Wawrzyn Literacki 2013. Właściciel winnicy „Św. Jadwigi”. Moderator prof. dr hab. Małgorzata Mikołajczak.
24 listopada Spotkanie autorskie z Kamilą Janiak, poetką, autorką tekstów piosenek i wokalistką (używa pseudonimu Daisy Kowalsky), laureatką Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius 2021 w kategorii „Książka roku” za tom poezji Zakaz rozmów z osobami nieobecnymi fizycznie. Moderatorka Agnieszka Ginko.
1 grudnia Promocja publikacji Antologia dramatu lubuskiego pod red. Andrzeja Bucka. Wydanie drugie, uzupełnione. Moderator dr Janusz Łastowiecki. W rozmowie wzięli udział: dr Andrzej Buck, Iwona Kusiak, Jolanta Fainstein, Halina Bohuta-Stąpel, Mirosława Szott, Marek Krukowski oraz dr Joanna Wawryk i Ewa Mielczarek z wydawnictwa Pro Libris.
15 grudnia Konkurs ogólnopolski na interpretację wiersza Anny Tokarskiej; spośród 75. nadesłanych prac jury konkursowe wyłoniło trzy nagrodzone i dwie kwalifikujące się do wyróżnienia; rozstrzygnięcie konkursu odbyło się podczas promocji nr 3-4(2022) czasopisma „Pro Libris” stacjonarnie i online.
W 2022 roku ogłoszono konkurs pn. Debiut Pro Libris, skierowany do osób wywodzących się z województwa lubuskiego lub mieszkających na jego terenie, w dwóch kategoriach wiekowych: 15-25 lat oraz powyżej 26 roku życia. Warunkiem zgłoszenia jest, by twórczość uczestników nie ukazała się wcześniej w drukowanej formie książkowej. Na teksty poetyckie, prozatorskie lub dramatyczne czekamy do 15.03.2023. Nagrodą będzie wydanie książki laureatów (jeden laureat w każdej kategorii wiekowej).
Cykl Z książką na leżaku w ramach Lata Muz Wszelakich – 8 spotkań (lipiec-sierpień); projekt współfinansowany ze środków Zielonogórskiego Ośrodka Kultury. W ramach cyklu, przy współpracy z Fundacją Ogrody Kultury im. księżnej Dino w Parku Książęcym w Zatoniu zorganizowano plenerowe spotkania. Łącznie odbyło się 8 spotkań, w tym 4 plenerowe:
14 lipca Spotkanie autorskie z Barbarą Wysoczańską, autorką bestellerów książkowych Narzeczona nazisty i Siła kobiet, laureatką plebiscytów dwóch serwisów Lubimyczytac.pl i Allegro w kategorii Debiut roku 2021 za książkę Narzeczona nazisty. Moderatorka dr Joanna Kapica-Curzytek. Po spotkaniu możliwość zakupu książek, które sprowadzono z wydawnictwa.
21 lipca Spotkanie z Aleksandrą Radomską, blogerką z podłódzkiego Niewiadowa, autorką bloga i książki pod tym samym tytułem Mam wątpliwość. Jej blog na FB zgromadził 255 tysięcy obserwujących. Aleksandra Radomska od 2019 roku zajmuje się także stand-upem. Moderatorka spotkania Natalia Dyjas-Szatkowska. Po spotkaniu możliwość zakupu książek. Sprowadzono je z wydawnictwa.
4 sierpnia Spotkanie autorskie z Krzysztofem Koziołkiem, nowosolaninem, pisarzem, dziennikarzem, autorem kilkunastu powieści sensacyjno-kryminalnych, dwóch kryminałów retro i thrillera górskiego. Rozmowę poprowadził Alfred Siatecki. Po spotkaniu możliwość zakupu książek. Sprowadzono je z wydawnictwa.
25 sierpnia Spotkaniem autorskie z Michałem Ogórkiem – dziennikarzem, felietonistą, satyrykiem, autorem książek m.in. Przewodnik po Polsce, Najlepszy Ogórek czyli kalendarz na każdy rok, Urok lat minionych, Poczet królów polskich. W rankingu najlepszych felietonistów miesięcznika „Press” został sklasyfikowany jako drugie „najostrzejsze pióro w Polsce”. Autor cotygodniowych felietonów Ogórek na weekend w „GW” oraz Ogórek pod szkłem w „Gazecie Telewizyjnej”. Rozmowę prowadziła Magdalena Faron. Po spotkaniu możliwość zakupu książek. Sprowadzono je z wydawnictwa.
Plenerowe spotkania w Parku Książęcym w Zatoniu:
17 lipca Spotkanie z zielonogórskimi autorkami książek dla dzieci Agnieszką Ginko, Martą Blonkowską i Joanną Turakiewicz-Pietras. Możliwość zakupu książek i uzyskania dedykacji autorek.
31 lipca Koncert piosenek z tekstem w wykonaniu Danuty Urbańskiej, uczestniczki programów Szansa na Sukces w 2004 i 2021 roku, Must Be The Music w 2014 r., a w b.r. w The Voice Senior 3. Należy do dwóch zespołów: śpiewaczego Retro i tanecznego Balans, działających przy Świebodzińskim Domu Kultury Uniwersytetu Trzeciego Wieku i Klubu Seniora.
14 sierpnia Spotkanie z Robertem Markiem Jurgą, badaczem historii fortyfikacji, autorem i ilustratorem książek i artykułów z dziedziny wojskowości, autorem publikacji o lubuskich zamkach, pałacach i dworach.
28 sierpnia Promocja książki Havel od kuchni Michaela Žantovský'ego w tłumaczeniu Andrzeja Jagodzińskiego, filologa czeskiego i słowackiego, tłumacza literackiego, dyplomaty, publicysty, redaktora, dziennikarza. Wydarzenie z udziałem tłumacza wzbogaciła degustacja czeskich potraw przygotowanych przez słuchaczki Zielonogórskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Rozmowę moderowała Magdalena Faron. Po spotkaniu możliwość zakupu książek. Sprowadzono z wydawnictwa.
Krakowski Salon Poezji w Zielonej Górze – gospodarz salonu Andrzej Buck. W 2022 roku odbyły się 2 spotkania:
- 23 stycznia Pogodzić się ze światem – monodram Bartosza Bandury, aktora Teatru Kotłownia z Drezdenka. Autorsko opracowany spektakl, inspirowany twórczością Edwarda Stachury; prezentowany był m.in. w Wilnie podczas Dni Teatru Polskiego na Litwie, w Teatrze Miejskim w Lesznie, w Teatrze BOTO podczas Sopockich Konfrontacji Teatralnych, na 3. Festiwalu Literackim „Słowa na puszczy” oraz podczas XV. Ogólnopolskich Spotkań Poetów „Biała Lokomotywa”; został również zakwalifikowany do Tyskiego Festiwalu Monodramów „MOTYF”. Gospodarz Salonu Andrzej Buck. Wydarzenie odbyło się hybrydowo – z udziałem publiczności oraz online – transmisja na FB Biblioteki.
- 12 czerwca Dancing – spektakl z udziałem Mai Barełkowskiej i Piotra Cyrwusa; w spektaklu wykorzystano utwory poetyckie Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego – Salon w ramach 8(11). Festiwalu Filmu, Teatru i Książki Kozzi Krafftówna Łomnicki.
Czytelnia Dramatu – celem inicjatywy jest popularyzacja współczesnego dramatu polskiego; nieodłącznym elementem każdej Czytelni jest muzyka na żywo i efekty akustyczne, które zbliżają Czytelnię do formy słuchowiska radiowego:
- 12 stycznia – Borbála Szabó / „Lekarz na telefon”, reżyseria: Robert Kuraś;
- 16 lutego – Ireneusz Iredyński „Trybunał”;
- 26 marca – Natalia Błok / „Orzez skórę”;
- 27 kwietnia – Anna Wakulik / „Grupa krwi”, reżyseria: Anna Wakulik;
- 25 maja – Marek Krukowski / „Bohater kobieta”, reżyseria: Marek Krukowski;
- 11 czerwca – „Nie chcę matki piękniejszej od mojej”, adaptacja powieści „W poszukiwaniu straconego czasu”, adaptacja / reżyseria: Waldemar Matuszewski;
- 12 czerwca – Mirosława Szott / „Jeszcze żywi”, reżyseria: Andrzej Nowak;
- 24 września – Seweryn Goszczyński / „Król zamczyska”, adaptacja, reżyseria: Jerzy Machowski;
- 19 października – Halina Bohuta-Stąpel / „Świat wg Kayli”, reżyseria: Halina Bohuta-Stąpel;
- 16 listopada – Andrzej K. Waśkiewicz / „Ciemność”, reżyseria: Janusz Łastowiecki.
Tydzień Bibliotek 2022 – blok imprez promujących książki, literaturę i czytelnictwo w ramach ogólnopolskiej akcji 8-15 maja ph. Biblioteka – świat w jednym miejscu.
W ramach Tygodnia Bibliotek odbyły się m.in.:
- uroczystość obchodów Wojewódzkiego Dnia Bibliotekarza i Bibliotek z udziałem władz województwa, miasta Gorzowa Wielkopolskiego i Zielonej Góry, bibliotekarzy południowej i północnej części województwa lubuskiego – 11 maja w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Cypriana Norwida w Zielonej Górze;
- projekt mediateki Góra Madiów Cztery noce i jeden dzień z kryminałem. Zielonogórska intryga kryminalna” nawiązywał do obchodów Jubileuszu 800 i 700.lecia miasta Zielona Góra; były to spotkania autorskie z pisarzami: Alfredem Siateckim, Marcinem Radwańskim,Przemysławem Piotrowskim, rozmowy z prokuratorem Zbigniewem Fąferą oraz wystawy kolekcji pocztówek z XIX w. dr. Bartłomieja Gruszki, „Złe miejsca, mroczne dzielnice”.
- wystawa Jej malowanie – wystawa malarstwa Izabeli Sak i fotografii Romana Czarneckiego, promocję książki 1200 gramów szczęścia Marty Maciejewskiej;
- w Bibliotece Pana Kleksa – konkurs na budowle z klocków Lego inspirowaną hasłem Tygodnia Bibliotek;
- w Filii nr 1 projekcja filmu niemego z 1926 roku „Generał” oraz spotkanie autorskie z Grzegorzem Kasdepke, cenionym autorem książek dla dzieci i Hubertem Klimko-Dobrzanieckim, pisarzem, scenarzystą, podróżnikiem z promocją ich najnowszej książki pt. „Królik po islandzku”;
- mediateka Szklana Pułapka przygotowała spotkanie ph. „Manga w bibliotece, biblioteka w mandze” – specjalną edycję cyklu Mangowe Pogaduchy dotyczące sytuacji mangi w bibliotekach, o bibliotekach japońskich i ich ciekawej odmianie (księgarnio-czytelniom), o inicjatywach mangowych w polskich bibliotekach;
- Filia nr 11 wyruszyła w świat: w poszukiwaniu ptasich odgłosów – zaproponowano leśny spacer dla dzieci i dorosłych z drem Pawłem Czechowskim (Uniwersytet Zielonogórski – Wydział Nauk Biologicznych);
- w Filii nr 2 przez cały Tydzień trwał konkurs kryminalny online z nagrodami polegający na dokończeniu cytatu ze wskazanej książki, będącej jednocześnie nagrodą w konkursie;
- przez cały Tydzień Bibliotek trwała w Filii nr 4 gra miejska „Złap Literaka – Świat w jednym miejscu”.
8.(11.) Festiwal Filmu i Teatru Kozzi Krafftówna Łomnicki (10-14 czerwca)
Na program Festiwalu składały się nietuzinkowe wydarzenia, połączone wspólną linią programową: film-aktor-książka-teatr. W 2022 patronami Festiwalu byli Barbara Krafftówna i Tadeusz Łomnicki.
Główny nurt Festiwalu stanowiło kino polskie z lat 2021-2022, film sensacyjny i obyczajowy oraz kino europejskie i środkowoeuropejskie. Obrazy ułożone były w sekcje filmowe; odbyło się szereg spotkań z gośćmi festiwalowymi oraz książką filmową / teatralną. Wśród gości w 2022 roku byli: Łukasz Maciejewski – krytyk filmowy i teatralny, Bernd Buder – dyrektor FilmFestiwal Cottbus, Lech Dyblik, Jan Englert, ks. prof. Andrzej Draguła, Bartosz Blaschke, Kamila Drecka, Beata Kawka, Sławomira Łozińska, Andrzej Grabowski, Jacek Głomb, Waldemar Matuszewski, Mirosław Zbrojewicz, Filip Gieldon, Remigiusz Grzela, Magdalena Żak i inni.
Prezentacje i spotkania festiwalowe umieszczane były w przestrzeniach pozornie nietypowych i nie przewidzianych dla teatru, filmu, koncertu i spotkań. Doskonale komponują się one jednak z ofertą festiwalową: namiot Café Film na zielonogórskim deptaku, sala im. Janusza Koniusza i mediateka Góra Mediów Biblioteki, Aula Uniwersytetu Zielonogórskiego, ruiny Pałacu w Zatoniu.
Cykl pn. Kino znad granicy (7 filmów) to niemiecka panorama filmowa w ramach partnerstwa z Fundacją Współpracy Polsko-Niemieckiej oraz FilmFestival Cottbus. Zwyczajowo podczas Festiwalu pokazywany jest laureat Grand Prix FilmFestival Cottbus – nagrodzony w poprzednim roku statuetką Lubiny, w tym przypadku to polski film „Żeby nie było śladów”, reż. Jan P. Matuszyński, Czechy / Francja / Polska 2021.
Kolejną propozycją był cykl Kino Polskie. Filmy z lat 2021-2022. W tym nurcie zaprezentowane zostały filmy obyczajowe i biograficzne, nominowane i nagrodzone w konkursach i festiwalach, dostrzeżone przez krytyków m.in.:
- Bo we mnie jest seks, reż. Katarzyna Klimkiewicz, Polska 2021,
- Fucking Bornholm, reż. Anna Kazejak, Polska 2022,
- Magdalena, reż. Filip Gieldon, Polska 2021,
- Marzec 68, reż. Krzysztof Lang, Polska 2022,
- Wiarołom, reż. Piotr Złotorowicz, Polska 2021.
Kozzi Gangsta Film. Kino akcji:
- Furioza, reż. Cyprian T. Olencki, Polska 2021,
- Lokatorka, reż. Michał Otłowski, Polska 2021,
- Mój dług, reż. Denis Delić, Bogusław Job, Polska 2022.
Łukasz Maciejewski. Moje ulubione role drugoplanowe w polskim filmie fabularnym. Krytyk i wykładowca łódzkiej filmówki, rozmawiał o rolach drugoplanowych w polskim filmie fabularnym. Zostały wyświetlone następujące filmy:
- Inni ludzie, reż. Aleksandra Terpińska, Polska 2021,
- Jakoś to będzie, reż. Sylwester Jakimow, Polska 2022,
- Piosenki o miłości, reż. Tomasz Habowski, Polska 2021,
- Sonata, reż. Bartosz Blaschke, Polska 2021,
- Wszystkie nasze strachy, reż. Łukasz Ronduda, Łukasz Gutt, Polska 2021.
W ramach cyklu Lubuskie Konotacje został pokazany spektakl: Érica-Emmanuela Szmitta „Małe zbrodnie małżeńskie”, z udziałem Beaty Kawki i Mirosława Zbrojewicza, reżyseria Karol Wróblewski.
W specjalnym wydaniu Czytelni Dramatu na Scenie w Zatoniu czytano dramat: Nie chcę matki piękniejszej od mojej, wg. Prousta: W poszukiwaniu straconego czasu, w adaptacji Waldemara Matuszewskiego i Roberta de Quelena oraz dramat Mirosławy Szott: Jeszcze Żywi w reżyserii Andrzeja Nowaka.
Festiwal to nie tylko przegląd interesujących produkcji filmowych, ale także nagrody filmowe obejmujące polskie filmy wyprodukowane w latach 2021-2022 Klaps 2022. Po obejrzeniu filmów przyznano statuetki Klaps w następujących kategoriach:
- Grand Prix czyli Klaps 2022 dla reżysera najlepszego polskiego filmu fabularnego Bartosz Blaschke za film „Sonata”,
- Klaps 2022 za najlepszą kreację aktorską w polskim filmie fabularnym Magdalena Żak za kreację w „Magdalenie” Filipa Gieldona,
- Klaps 2022 za najlepszą drugoplanową kreację aktorską w polskim filmie fabularnym Lech Dyblik za rolę Jurasa w „Sonacie” Bartosza Blaschke,
- Klaps 2022 za wybitne osiągnięcia artystyczne w dziedzinie filmu Jan Englert,
- Klaps 2022 za kino akcji dla „Lokatorki” Michała Otłowskiego ze szczególnym uwzględnieniem kreacji Sławomiry Łozińskiej.
Pierwszy raz w historii KFF własną nagrodę przyznało Młodzieżowe Jury z V LO im. Krzysztofa Kieślowskiego w Zielonej Górze. Statuetką Klaps 2022 Młodzieżowe Jury wyróżniło film „Wszystkie nasze strachy” w reżyserii Łukasza Rondudy i Łukasza Gutta.
Nagrody Klaps 2022 wręczone zostały podczas uroczystej gali w Zielonej Górze 13.06.2022.
Znaczącą rolę podczas Festiwalu odgrywała książka filmowa i teatralna. W 2022 roku były to spotkania w oparciu o książki: Kamila Drecka, Jan Englert. Bez oklasków z udziałem Jana Englerta (10 czerwca 2022); Remigiusz Grzela, Krafftówna w krainie czarów. Barbara Krafftówna w rozmowie z Remigiuszem Grzelą (13 czerwca 2022); Jacek Głomb, Lech Raczak, Życie niedokończone. Z Lechem Raczakiem rozmawia Jacek Głomb (11 czerwca 2022); Andrzej Grabowski, Jakub Jabłonka, Paweł Łęczuk, Andrzej Grabowski. Jestem jak motyl (13 czerwca 2022).
Festiwal skupił też uwagę najmłodszych, którzy mogli uczestniczyć w licznych przedsięwzięciach w ramach nurtu Festiwal dzieciom i rodzinom:
- Spektakl W lesieTeatrzyk Majaczek,
- Warsztaty ekologiczne,
- spektakl Jak myszka została nietoperzem,
- Warsztaty teatralne – tworzenie pacynek,
- Czytanie zabawnych i lubianych bajek,
- Letni koncert uczniów Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej I Stopnia w Zielonej Górze,
- Turniej gry w Memory,
- Bajkowo – spotkania warsztatowe dla uczniów klasy I,
- Czytanie książek, m.in. Bajka pachnąca czekoladą,
- Z namiotu w świat – zajęcia i spotkania warsztatowe dla dzieci przedszkolnych,
- Warsztaty plastyczne Różne strony świata.
Noc Muzeów w Muzeum Ilustracji Książkowej (14 maja 2022); motywem przewodnim była twórczość Danuty Wawiłow i Elżbiety Gaudasińskiej. W programie „Nocnej przygody z Rupakami” było: wykonanie Rupaka zainspirowanego wierszem Danuty Wawiłow, konkurs z nagrodami, warsztaty graficzne, zwiedzanie Muzeum Ilustracji Książkowej
Świąteczna akcja ph. Książka pod choinkę z dedykacją lubuskich autorów w ramach Świątecznego Kiermaszu Książek. W dniach 12-16 grudnia 11 lubuskich autorów w Pro Libris Café (parter Biblioteki) podpisywało swoje książki. W Kiermaszu uczestniczyli:
- 12 grudnia Barbara Wysoczańska i Przemysław Piotrowski,
- 13 grudnia Aldona Reich i Marcin Radwański,
- 14 grudnia Zofia Mąkosa i Agnieszka Ginko,
- 15 grudnia Agnieszka Olejnik i Alfred Siatecki,
- 16 grudnia Marta Maciejewska, Magdalena Mikołajczyk i Krzysztof Koziołek.
WiMBP koordynuje działalność 85 Dyskusyjnych Klubów Książki południowej części województwa lubuskiego (40 dla dorosłych, 45 dla dzieci i młodzieży), dla których w 2022 roku zakupiono 1 139 książki (534 woluminy dla dorosłych, 605 woluminów dla dzieci i młodzieży). Kluby liczą 837 stałych członków (320 dorosłych, 517 dzieci). Dla klubowiczów zorganizowano 560 spotkań (274 dla dorosłych, 286 dla dzieci) i wydarzeń kulturalnych. Liczba spotkań autorskich – 34 (20 dla dorosłych, 14 dla dzieci). Liczba wszystkich uczestników programu Dyskusyjne Kluby Książki w 2022 roku – 4 506 osób.
Dzięki realizacji projektów inwestycyjnych Biblioteka z roku na rok zmienia i unowocześnia swoje przestrzenie. Efektem tych starań jest obecność w naszych wnętrzach coraz większej grupy klubów i stowarzyszeń zielonogórskich, które właśnie w naszych przestrzeniach bibliotecznych prowadzą swoją działalność:
- w Oddziale dla Dzieci – Bibliotece Pana Kleksa w pierwszym kwartale roku odbywały się spotkania dla kobiet, które po urodzeniu dziecka chcą wrócić do życia zawodowego – spotkania Klubu Przedsiębiorczych Mam mające na celu wyrównanie szans zawodowych kobiet;
- Stowarzyszenie Jeszcze Żywych Poetów swoje cykliczne spotkania organizuje w siedzibie Biblioteki;
- w Bibliotece Pana Kleksa szachowy klub Caissa – Pion: spotkania i bezpłatne zajęcia dla dzieci i młodzieży zainteresowanej nauką gry w szachy w I połowie roku.
Większe imprezy dla dzieci
Zimowa Czytelnia Norwida – podczas ferii zimowych (17.01-28.01.2022) przeprowadzono w ramach projektu 15 spotkań warsztatowych dla rodzin z dziećmi; zajęcia miały charakter otwarty i odbywały się w Filii nr 2 (2 spotkania), Filii nr 5 (2 spotkania), w Filii nr 9 (2 spotkania), w Filii nr 11 (1 spotkania), w Filii nr 12 (2 spotkania), w Filii nr 17 (4 spotkania), w Lubuskim Laboratorium Książki (2 spotkania); wszystkie działania poprzedzone były lekturą tematycznie nawiązującą do tematu i charakteru warsztatów; zadanie zrealizowano ze środków Miasta Zielona Góra.
Letnia Czytelnia Norwida – przez cały okres wakacyjny we wtorki i czwartki prowadzone były warsztaty dla rodzin z dziećmi; miały one charakter otwarty i odbywały się w Patio Biblioteki oraz w sali animacyjnej Biblioteki Pana Kleksa; odbyło się 26 spotkań, w których wzięło udział 598 dzieci, 372 dorosłych i 112 dzieci młodszych nie biorących pełnego udziału w warsztatach (towarzyszących starszemu rodzeństwu); środki na materiały niezbędne do realizacji zadania zapewnił Urząd Miasta (projekt).
XXIII Przegląd: Mistrz Pięknego Czytania „Zwierzyniec mistrzów!” (maj – czerwiec 2022). Zadanie miało na celu promocję głośnego, pięknego czytania, popularyzację wśród klubowiczów dziecięcych i młodzieżowych Dyskusyjnych Klubów Książki książek współczesnych polskich pisarzy dla dzieci i młodzieży, propagowanie spędzania czasu wolnego z książką i traktowanie go jako swoistego rytuału, rozwijanie wrażliwości czytelniczej, zapoznanie z warsztatem i różnymi technikami głośnego, aktorskiego czytania oraz świadomego uczestnictwa w kulturze. Jury wyłoniło 5 mistrzów oraz 12 wyróżnionych w trzech kategoriach. Podczas Gali Mistrza odbyło się spotkanie autorskie z regionalną pisarką dziecięcą Joanną Turakiewicz-Pietras. Konkurs realizowany przez Centrum Biblioteczne dla Dzieci i Młodzieży i dofinansowany ze środków Instytutu Książki pochodzących z dotacji celowej MKiDN.
Konkursu „Harry Potter i komnata tajemnic” zorganizowany w mediatece Góra Mediów we współpracy z F4 i F7, dla młodzieży ze szkół podstawowych na temat książki „Harry Potter i komnata tajemnic”; udział wzięło około 100 osób; działanie powiązane z projektem „Głośne czytanie Harry`ego Pottera” – czytanie fragmentów książki o przygodach młodego czarodzieja i jego przyjaciół przez zaproszonych gości: dziennikarzy z lokalnych mediów, animatorów kultury; projekt dofinansowany przez Instytut Książki i DKK w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa MKiDN.
Wyzwania Czytelnicze – konkurs czytelniczy Biblioteki Pana Kleksa dla uczniów klas: 1-8 szkół podstawowych; zadanie polegało na przeczytaniu książki wpisującej się w hasło miesiąca i pisemnym wypowiedzeniu się na jej temat; każda wypowiedź uczestnika to 1 pkt; w każdym miesiącu wybierano zwycięzców, których wypowiedzi były umieszczane na stronie internetowej WiMBP i profilu Facebook Dziecięcych Filii Norwida; łącznie w trzech kategoriach wiekowych napłynęły 92 wypowiedzi; wyniki całorocznej akcji ogłoszono 8 grudnia; konkurs dofinansowano ze środków Instytutu Książki pochodzących z dotacji celowej MKiDN.
„Zielona Góra to ja” – projekt realizowany ze środków Miasta Zielona Góra (F9): konkurs na wiersz o Zielonej Górze „Zielona Góra to ja” dla uczniów kl. V-VII szkół podstawowych, spotkania autorskie z autorami nagrodzonych wierszy, wystawa wierszy nadesłanych na konkurs; zgłoszono 72 wiersze 64 autorów – uczniów zielonogórskich szkół; jury przyznało nagrody za zajęcie: I miejsca, II miejsca, dwa (ex aequo) III miejsca oraz trzy wyróżnienia; dodatkowym wyróżnieniem jest publikacja nagrodzonych wierszy w kolejnym wydaniu Pisma „Pro Libris”.
Kleksomania – konkurs realizowany przez Centrum Biblioteczne dla Dzieci i Młodzieży ze znajomości „Akademii Pana Kleksa” Jana Brzechwy dla trzyosobowych drużyn z klas IV-V; konkurs przeprowadzony był w 2 etapach: w pierwszym 4 listopada 2022, wzięło udział 14 trzyosobowych drużyn z klas 4-5 szkół podstawowych; trzy z nich zakwalifikowały się do II etapu; w drugim etapie 25 listopada 2022, wzięły udział 3 najlepsze trzyosobowe drużyny oraz 69 osób dopingujących; konkurs dofinansowano ze środków Instytutu Książki pochodzących z dotacji celowej MKiDN.
Biblioteka w 2022 roku włączyła się również do ogólnopolskiej akcji „Mała Książka Wielki Człowiek” – projektu czytelniczego, zachęcającego rodziców do zapisywania dzieci do biblioteki, a przedszkolaków do wypożyczania książek. Czytelnik w wieku 3-6 lat (roczniki 2016-2019) dostaje wyprawkę czytelniczą (książka dla dzieci, broszura dla rodzica oraz karta czytelnika); za każde wypożyczenie, młody czytelnik otrzymuje naklejkę, zbierając ich 10, otrzymuje Dyplom Małego Czytelnika; wydano 620 wyprawek.
Moje Bullerbyn – konkurs plastyczny realizowany przez Bibliotekę Pana Kleksa we współpracy z Wydawnictwem Jung-off-ska, dla uczniów klas 2-8 szkól podstawowych z okazji 75 wydania książki Astrid Lindgren „Dzieci z Bullerbyn”. Konkurs odbywał się od października do listopada, ogłoszenie wyników i rozdanie nagród miało miejsce w grudniu. Wpłynęło 26 prac w dwóch kategoriach wiekowych; jury nagrodziło 6 osób i wyróżniło 4; nagrody przekazało Wydawnictwo Jung-off-ska.
Projekt 1-2-3 Teatr – warsztaty teatralne (21 spotkań) mające na celu pobudzanie kreatywności dzieci, rozwijanie twórczego myślenia i wrażliwości estetyczną, umiejętności wystąpień publicznych oraz współpracy w grupie. Dzieci tworzyły lalki, budowały scenografię, poznawały historię teatru oraz jego typy, a także współtworzyły spektakl teatralny. Zajęcia z dziećmi prowadzili profesjonaliści zajmujący się tworzeniem teatru dziecięcego. Dzięki projektowi udało się stworzyć w przestrzeni bibliotecznej specjalną strefę związaną z teatrem dziecięcym, w której zaaranżowano przestrzeń sceniczną, wraz z elementami wielofunkcyjnej scenografii oraz kącik zawierający publikacje dla dzieci o tematyce teatralnej, rekwizyty, kostiumy i różne rodzaje lalek teatralnych; efektem pracy dzieci była premiera spektaklu „Jak myszka została nietoperzem” (Filia nr 9).
Inne wydarzenia:
- W Filii nr 2 realizowane jest przedsięwzięcia ph. „Norwid Literacko” – cykliczne, comiesięczne spotkania warsztatowe lubuskich poetów i pisarzy, którzy wymieniają się doświadczeniami, wiedzą i inspiracjami oraz wspierają w procesie twórczym (czytanie tekstów, komentarze, rozmowy o pisaniu, konstruktywna ocena przedstawianych tekstów, uwagi merytoryczne i redakcyjne, polecanie współczesnej poezji i prozy).
- W Filii nr 3 od maja 2022 do grudnia 2022 odbywały się spotkania warsztatowe „Wiersze na Kokosowej”, kameralne spotkania poetów i tłumaczy, które przyciągnęły zarówno osoby z dorobkiem twórczym, jak i poetów przed debiutem książkowym; projekt to czytanie tekstów, komentarze, rozmowy o pisaniu, wymiana doświadczeń, wiedzy i inspiracji oraz wsparcie w procesie twórczym.
- I Zlot Fanów i Fanek Ani z Zielonego Wzgórza zorganizowany przez Filie nr 4 i 9 cieszył się dużym zainteresowaniem mieszkańców Zielonej Góry; uczestnicy dyskutowali nt. literatury Lucy Maud Montgomery, dzielili się wrażeniami, rozwiązywali konkursy i wybrali osobę najbardziej podobną do Ani z Zielonego Wzgórza.
- Cykle kreatywne – Filia nr 4, mediateki Szklana Pułapka i Góra Mediów; warsztaty dla dorosłych i młodzieży umożliwiające spędzenie czasu w przyjemnej i kreatywnej, choć niewymagającej atmosferze ph. „Od serca do serca”: warsztaty z tworzenia metodą decupage Letnie inspiracje; Lawendowe wakacje – warsztaty z tworzenia lawendowych zawieszek; warsztaty dla dorosłych i młodzieży Jesienne Lampiony; warsztaty malowania na szkle; „Zróbmy sobie książkę!” – warsztaty tworzenia książki artystycznej z poezją Anny Tokarskiej; Lalki Motanki; Bullet Journaling – zajęcia z malowania na tkaninie, makramy, szydełkowania, tworzenia kolaży i ozdób świątecznych prowadzone przez artystów plastyków, integrujące pokolenia, umożliwiające wymianę doświadczeń; uczestnicy traktowali często te spotkania jako oderwanie od codzienności i wszechobecnych nowoczesnych technologii (komputera, telewizora, smartfona).
- Konwersacje w języku esperanto w mediatece Góra mediów oraz w języku niemieckm i angielskim w Bibliotece Obcojęzycznej oraz w Filii nr 3.
- Lekcje biblioteczne i warsztaty dla ukraińskich uczniów ze szkół podstawowych i średnich w Bibliotece Obcojęzycznej.
Pozostałe większe inicjatywy, imprezy i spotkania cykliczne
- Noworoczne Wierszowanie – w Konkursie Jednego Wiersza: (25 stycznia), realizowanym wspólnie z Kołem Literaturoznawców Uniwersytetu Zielonogórskiego udział wzięło 13 uczestników; jury pod przewodnictwem poetki Agnieszki Ginko przyznało trzy główne nagrody; wśród uczestników wydarzenia rozlosowano upominki świąteczne. Podczas imprezy wręczona została również nagroda Szczęsnej Podkowy im. Jerzego Szewczyka Stowarzyszenia Jeszcze Żywych Poetów, którą otrzymał Zbigniew Łepkowski.
- Noc Bibliotek10.2022 w Bibliotece Pana Kleksa, ph. „To się musi powieść”; w programie seans filmu, wymiana książek na muffinki, rozwiązywanie labiryntów; imprezie towarzyszyło nocne wypożyczanie skiążek. W Nocy Bibliotek wzięło udział ponad 150 osób.
- Czytanie na drugie śniadanie – spotkania popularyzujące czytelnictwo w każdą drugą sobotę miesiąca, połączone z warsztatami dla rodzin z dziećmi w wieku przedszkolnym i szkolnym.
- Pacynkowa Wieczorynka – comiesięczne spotkania w Bibliotece Pana Kleksa; pacynka o wdzięcznym imieniu Rysiu zabiera wszystkie chętne dzieci w świat bajek, opowiadań i wierszyków.
- #OswajanieFantastyki – spotkania otwarte oraz zamknięte w mediatece Szklana Pułapka nie tylko prezentujące literaturę fantastyczną, ale promujące kreatywne sposoby spędzania wolnego czasu, poprzez artystyczne i literackie gry i zabawy oraz. gry planszowe, gry narracyjne, obrazowanie postaci itp.
- „Mangowe Pogaduchy” – cykliczne spotkania w mediatece Szklana Pułapka dla fanów mangi, anime i szeroko rozumianej kultury dalekiego wschodu. Uczestnicy biorą udział w dyskusjach na temat swoich ulubionych autorów i tytułów, uczą się składać origami oraz biorą udział w innych, zaplanowanych wcześniej aktualnościach dobranych do indywidualnego tematu każdego spotkania.
- Kurs Rysunku Mangowego - cykliczne zajęcia w mediatece Szklana Pułapka prowadzone przez doświadczonego rysownika; kursanci uczą się podstaw rysunku, dzięki którym rozwijają umiejętności; stylistyka prac jest wybierana przez samych uczestników, jako że komiks japoński operuje zarówno stylem bardzo stylizowanym, jak również niezwykle realistycznym.
- „ Alternatywa, nastrój, las” to audycja muzyczna i podróż w las nieoczywistości, między wiersze, w poszukiwaniu powietrza nowej muzyki; słuchacze znajdują tu również to, co najważniejsze: człowieka i jego głos (w 2022 zrealizowano 22 audycje, wydarzenie wyłącznie online).
- „Wybuchowe soboty” – comiesięczne sobotnie spotkania z eksperymentami dla najmłodszych w Bibliotece Pana Kleksa.
- Warsztaty z programowania robotów Photon. Podczas warsztatów z nauki kodowania z robotem Photon w mediatece Góra mediów.
- Warsztaty dziennikarskie 16+, prowadzonych przez byłą dziennikarkę Gazety Lubuskiej mające na celu tworzenie poprawnego tekstu dziennikarskiego (relacji, reportażu, recenzji, itp.), ale również podtrzymanie więzi uczestników z mediateką Góra Mediów jako energetycznym miejscem, gdzie rodzą się dobre pomysły i toczą ciekawe dyskusje; finalnie uczestnicy stworzyli pierwszy numer gazety internetowej z artykułami swojego autorstwa.
- Sobota z planszówkami przy współpracy z Zielonogórskim Klubem Fantastyki Ad Astra w mediatece Góra Mediów.
- Dni Niemieckie – spotkania warsztatowe z językiem niemieckim: zorganizowane przy współpracy z Uniwersytetem Zielonogórskim dla dzieci przedszkolnych w Bibliotece Pana Kleksa.
10/ Działalność naukowa Biblioteki
- Liczne publikacje pracowników Biblioteki w Bibliotekarzu, Bibliotekarzu Lubuskim, Lubuskim Piśmie Literacko-Kulturalnym Pro Libris, Bibliotece Publicznej, Poradniku Bibliotekarza oraz innych czasopismach regionalnych i ogólnopolskich, artykuły w wydawnictwach zbiorowych, monografie oraz prace redakcyjne. W 2022 r. drukiem oraz na portalach internetowych ukazało się ok. 50 publikacji, w tym 3 monografie, wydawnictwa zbiorowe i artykuły w czasopismach branżowych i społeczno-kulturalnych. Do druku zostało złożonych kolejnych 9 publikacji.
- 6 spotkań w ramach konwersatoriów bibliotekoznawczych:
- 2.03.2022 – Jarosław Skorulski (Fundacja „Ogrody Kultury” im. księżnej Dino w Zatoniu), Dorota de Talleyrand-Périgord – dokonania i ewolucja oceny postaci;
- 28.04.2022 – prof. dr hab. Andrzej Ksenicz, „Twórca z Beskidu Niskiego w kręgu europejskiej poezji”;
- 19.05.2022 – Oksana Palii (Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Cypriana Norwida w Zielonej Górze), Współczesne trendy literatury ukraińskiej (Сучасні тренди української літератури);
- 29.09.2022 – dr hab. Anita Has-Tokarz, prof. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, „iGen(eracja) i generacja Alpha jako wyzwanie dla biblioteki – implikacje od teraźniejszości ku przyszłości”;
- 26.10.2022 – dr hab. Joanna Szydłowska, prof. UWM (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie), Postmigracyjny background i co z niego wynika. Rewolty tożsamościowe dzieci późnych przesiedleńców w prozie faktograficznej Emilii Smechowski, My, super imigranci (2018);
- 16.11.2022 – dr hab. Wojciech Browarny, prof. Uniwersytetu Wrocławskiego, „Archiwum Tadeusza Różewicza. O warsztacie pisarza i procesie twórczym”.
- 10 spotkań w ramach comiesięcznych szkoleń pracowników WiMBP.
- Opracowanie i wydanie książki Oblicza prasy zielonogórskiej. Konteksty lubuskie pod red. Jolanty Chwastyk-Kowalczyk i Andrzeja Bucka, Warszawa 2022.
- Konkurs: 28. Lubuski Wawrzyn Literacki i 17. Lubuski Wawrzyn Naukowy.
- Realizacja projektu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego PO Kultura Cyfrowa „Digitalizacja starodruków (druków okolicznościowych) oraz tek Archiwum prof. J. Kostrzewskiego ze zbiorów Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Cypriana Norwida w Zielonej Górze i Zielonogórsko-Gorzowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Paradyżu – II etap”; w ramach projektu zakupiono również sprzęt komputerowy (2 zestawy komputerowe i 2 dyski twarde).
- 2 spotkania wspólne z Instytutem Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu w ramach Centrum Edukacyjnego IPN Przystanek Historia w Zielonej Górze:
- 03.2022 – pokaz oraz dyskusja nad filmem „Fort. Zapomniana historia (reż. Rafał Pękała, Marcin Maziarzewski, 2020; projekcja filmu z okazji Narodowego Dnia Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Moderator: Krzysztof Mazur;
- 09.2022 – spotkanie dyskusyjne pt. „Rodzinne pamiątki po Kresach. O świadomości kresowej mieszkańców województwa lubuskiego" z udziałem Bogusława Mykietówa - pomysłodawcy Archiwum Kresowego, zaangażowanego w działania na rzecz kultywowania pamięci o Kresach na terenie województwa lubuskiego. Moderator: Krzysztof Mazur Przygotowanie opisów do Bibliografii Ziemi Lubuskiej w Bibliotece Uniwersyteckiej Uniwersytetu Zielonogórskiego oraz Wojewódzkiej Bibliotece Pedagogicznej im. Marii Grzegorzewskiej w Zielonej Górze.
- Rozpoczęcie działań związanych z wdrożeniem zintegrowanego systemu zarządzania zasobami biblioteki Alma (przygotowanie wytycznych i nadzór nad poprawnością konwersji danych zbiorów, uczestnictwo w szkoleniach z obsługi systemu) – projekt bezpłatny; działający w chmurze system Alma i wyszukiwarka Primo to połączone katalogi, które pozwolą rozwijać bibliotekom nowe formy działania, a także kompleksowo dostarczać użytkownikom relewantną, opracowaną według jednolitych zasad informację o ich zbiorach. Projekt oferuje jeden punkt dostępu do zbiorów polskich bibliotek i aktualnej oferty rynku wydawniczego w Polsce. Dla Biblioteki oznacza to brak konieczności instalacji lokalnej systemu (uniezależnienie się od systemu operacyjnego na stacjach roboczych), utrzymywania zaplecza serwerowego czy zakupu licencji. Obsługa systemu odbywać się będzie poprzez przeglądarkę internetową, a Biblioteka zyska dostęp do stałych aktualizacji oprogramowania. Na początku 2022 roku Biblioteka została zakwalifikowana do projektu BN; rok 2023 będzie rokiem jego wdrażania.
- Udział przedstawiciela Biblioteki w pracach Komisji Informacji Naukowej Polskiej Akademii Nauk oddział w Poznaniu oraz Komisji Prasoznawczej PAN oddział w Krakowie.
- Udział w pracach zespołu roboczego ds. kształcenia Krajowej Rady Bibliotecznej.
- Udział w pracach Rady Programowej Wydawnictwa Naukowego i Edukacyjnego SBP.
- Udział w pracach Kapituły Konkursu im. Olgi Rok dla bibliotekarek bibliotek publicznych całego kraju.
11/ Zadania administracyjne, inwestycyjne i remonty
- Zakończono realizację prowadzonego w 2021 roku projektu informatycznego pn. „Podniesienie jakości usług bibliotecznych poprzez rozbudowę i modernizację infrastruktury technicznej oraz uruchomienie nowoczesnych technologii interakcji z czytelnikami” obejmującego modernizację i częściową wymianę serwerów, macierzy dyskowych oraz urządzeń pracujących w ramach infrastruktury informatycznej Biblioteki. Skonfigurowano zakupione urządzenia, przeprowadzono testy i przełączono infrastrukturę na nowy sprzęt.
- Zakończono przystosowanie budynku Biblioteki do obowiązujących przepisów bezpieczeństwa pożarowego, zgodnie z zaleceniami pokontrolnymi Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej, w celu zapewnienia wymaganych długości dojść ewakuacyjnych (obudowanie ppoż. głównej klatki schodowej, po zapewnieniu przez Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego środków finansowych na ten cel).
W ramach pierwszego etapu zabudowano główną klatkę schodową przeszklonymi ściankami z nowymi drzwiami na wszystkich kondygnacjach, zamontowano nowe poręcze na schodach, wyprowadzono instalację wodną i zamontowano nowe hydranty poza zabudowaną klatką. W drugim etapie wykonano przyłącze i podłączono nowy hydrant na niskim parterze, pomalowano ściany, sufity oraz drzwi do pomieszczeń w korytarzu stanowiącym poziomą drogę ewakuacyjną. Na wszystkich kondygnacjach zabudowanej klatki schodowej zamontowano energooszczędne, ledowe lampy oświetleniowe.
- Przeprowadzono remont pomieszczeń biurowych i holu na III piętrze budynku głównego (malowanie ścian i sufitów, położenie paneli podłogowych pozyskanych bezpłatnie z Firmy SWISS KRONO, montaż energooszczędnych, ledowych opraw oświetleniowych, montaż rolet okiennych, częściowa wymiana wyposażenia).
- Wyremontowano pokój socjalny dla pracowników na II piętrze budynku głównego; pomalowano ściany i sufity, na podłodze położono panele, pomiędzy szafkami płytki ceramiczne. Pomieszczenie wyposażono w nowe meble w zabudowie ze zmywarką i chłodziarką. Zamontowano energooszczędne oświetlenie.
- Zmodernizowano system oświetlenia w sali im. Janusza Koniusza. Zamontowano w suficie podwieszanym energooszczędne, kasetonowe oprawy oświetleniowe.
- W oknach galerii przy sali Janusza Koniusza zamontowano nowe rolety panelowe; zakupiono elementy profesjonalnego systemu do wieszania i ekspozycji obrazów, który zostanie zamontowany w 2023 roku.
- Przeniesiono i urządzono w nowej przestrzeni, na antresoli Wypożyczalni Głównej, Bibliotekę Obcojęzyczną, która funkcjonowała wcześniej w pomieszczeniu Działu Informacji Regionalnej i Bibliograficznej. Dział Informacji Regionalnej i Bibliograficznej przearanżowano, wymieniając część wyposażenia.
- Zamontowano urządzenia klimatyzacji w Lektorium Zbiorów Specjalnych na III piętrze w budynku głównym Biblioteki.
- Przeniesiono z Jędrzychowa do budynku głównego Biblioteki Lubuskie Laboratorium Książki GreenBook; nową agendę uruchomiono na antresoli Centrum Bibliotecznego dla Dzieci i Młodzieży.
- W pomieszczeniu po księgarni na parterze w budynku głównym urządzono i zaaranżowano klub Pro Libris Café jako nową, klimatyczną przestrzeń do spotkań autorskich i innych wydarzeń organizowanych w ramach działalności statutowej.
- Przy wejściu głównym do budynku Biblioteki zainstalowano nowy bibliobox umożliwiający zwrot materiałów bibliotecznych wypożyczanych przez czytelników 24 godziny na dobę.
- Przeprowadzono modernizację Filii nr 5 przy ul. Żołnierzy II Armii. Wykorzystując meble z Lubuskiego Laboratorium Książki GreenBook zmieniono całkowicie aranżację przestrzeni Filii i doposażono ją w nowy sprzęt multimedialny.
- Przeprowadzono remont Filii nr 8 przy ul. Spawaczy. Wspólnie ze Spółdzielnią Mieszkaniową „Zastal”, od której Biblioteka wynajmuje lokal pomalowano ściany i sufity w pomieszczeniach oraz zamontowano energooszczędne, ledowe oprawy oświetleniowe.
- Kontynuowano prace remontowo-modernizacyjne w zakresie uzupełnienia wyposażenia oraz poprawy estetyki i funkcjonalności pomieszczeń wewnątrz i terenu wokół budynku.
- W celu uzupełnienia lub wymiany sprzętu komputerowego i oprogramowania w 2022 roku zrealizowano następujące zakupy:
- dyski wewnętrzne do komputerów pracowników,
- komputery, laptopy, skanery, drukarki oraz urządzenia wielofunkcyjne do działów administracyjnych oraz działów merytorycznych,
- urządzenia sieciowe – switche do szaf krosowniczych w serwerowniach WiMBP,,
- oprogramowanie rozszerzające funkcjonalność stron www WiMBP o standardy WCAG 2.1 (kontrast, pogrubienie i powiększenie czcionki, czytanie zaznaczonego tekstu) dla osób z niepełnosprawnościami wzroku i słuchu,
- oprogramowanie antywirusowe ESET (odnowienie na kolejny rok – 170 licencji),
- roczna polisa serwisowa oprogramowania sklepu internetowego,
- telewizor Samsung 65 cali ze stojakiem mobilnym na potrzeby budynku głównego,
- zestaw nagłośnieniowy: 6 mikroportów z mikrofonami nagłownymi, 2 mikrofony bezprzewodowe doręczne,, mikser 8-portowy do obsługi imprez kulturalnych organizowanych w budynku głównym WiMBP i w filiach),
- tablet, długopis 3D, zestaw lego do mediateki Góra Mediów.
- Inne zadania:
- Na bieżąco prowadzono drobne naprawy i bieżącą konserwację urządzeń i sprzętu w celu zachowania ich właściwego stanu technicznego i umożliwienia prawidłowego funkcjonowania poszczególnych działów w budynku głównym oraz w filiach.
- Wprowadzono szereg działań ograniczających zużycie prądu i ciepła w związku z kryzysem energetycznym. W 2022 roku udało się zainstalować energooszczędne oświetlenie w wielu pomieszczeniach Biblioteki. Ponadto zarządzeniem Dyrektora zobowiązano pracowników do skutecznego ograniczenia zużycia wszystkich mediów. U dostawców mediów (ENEA, Elektrociepłownia „Zielona Góra S.A.”) złożono stosowne oświadczenia do zamrożenia cen dostawy energii elektrycznej i ciepła.
- Pracownicy Archiwum Państwowego w Zielonej Górze dokonali przeglądu niektórych grup akt znajdujących się w Archiwum Biblioteki celem ustalenia ich wartości historycznej (konsultacja mailowa i telefoniczna). W jej wyniku, do brakowania przygotowano 155 j.a. ujętych w 129 poz. spisu. Po uzyskaniu zgody Archiwum Państwowego w Zielonej Górze, dokumentację ujętą w 129 poz. spisu (tj. ok. 4,73 mb.) przekazano do zniszczenia.
12/ Pozyskiwanie środków finansowych z programów Unii Europejskiej, fundacji, funduszy, programów operacyjnych itp.
Lp. |
Nazwa zadania |
Źródło finansowania |
Kwota dofinansowania w zł |
|
Dyskusyjne Kluby Książki |
Instytut Książki |
90 800,00 |
|
Digitalizacja starodruków i tek prof. J. Kostrzewskiego ze zbiorów Biblioteki Norwida i Seminarium w Paradyżu - II etap |
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego |
81 000,00 |
|
Kino znad granicy |
Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej |
23 000,00 |
|
Z książką na leżaku |
ZOK |
10 000,00 |
|
Letnia Czytelnia Norwida |
Miasto Zielona Góra |
3 000,00 |
|
Zimowa Czytelnia Norwida |
Miasto Zielona Góra |
3 000,00 |
|
Akcja Edukacja |
Miasto Zielona Góra |
4 000,00 |
|
Lubuskie Wawrzyny |
Uniwersytet Zielonogórski; Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim; Zamiejscowy Wydział Kultury Fizycznej w Gorzowie Wielkopolskim Filia Akademii Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu; Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, WiMBP im. Zbigniewa Herberta w Gorzowie Wielkopolskim, Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego, Urząd Miasta Zielona Góra, Firma Sygnity, Firma Digital Center |
35 730,00 zł |
|
Dotacja na zakup nowości wydawniczych (F3) |
Spółdzielnia Mieszkaniowa „Zacisze” |
1 500,00 |
|
Dotacja na zakup nowości wydawniczych (F8) |
Zakładowa Spółdzielnia Mieszkaniowa „Zastal” |
5 000,00 |
|
Zielonogórska Akademia Jubileuszowa |
Urząd Miasta Zielona Góra |
2 200,00 |
W Antykwariacie stacjonarnym i internetowym sprzedano 12 454 wol. za kwotę 5 812 zł. Kiermasze książek – 3 593 wol. za kwotę 17 317 zł.
Łącznie z tytułu sprzedaży książek – 16 047 wol. za kwotę – 23 129,00 zł;
W 2022 roku z wynajmu sal uzyskano 2 570,50 zł netto – 3 161,72 zł.
Za opisy bibliograficzne pobrane przez biblioteki przyłączone do CPDB
uzyskano kwotę 2 852,40 zł netto (VAT 0%) – 2 852,40 zł.
Z tytułu opłat stałych pobieranych od bibliotek za administrowanie siecią
kwotę 25 200,00 zł netto – 30 996,00 zł.
We współpracy z Zielonogórskim Uniwersytetem Trzeciego Wieku przygotowano wnioski do:
- Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubuskiego:
- Festiwal Filmu,Teatru i Książki – 25 000,00 zł;
- Urzędu Miasta Zielona Góra:
- Międzynarodowy Otwarty Konkurs na Rysunek Satyryczny – 11 000,00 zł;
- Kozzi Gangsta Festiwal – 10 000,00 zł.
We współpracy ze Stowarzyszeniem Bibliotekarzy Polskich Zarząd Okręgu w Zielonej Górze przygotowano wniosek do:
- Urzędu Miasta Zielona Góra:
- Publikacja „Pro Libris” Lubuskiego Pisma Literacko-Kulturalnego – 4 000,00 zł.
We współpracy ze Stowarzyszeniem Bibliotekarzy Polskich Zarząd Oddziału w Zielonej Górze przygotowano wnioski do:
- Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubuskiego:
- Festiwal Literacki im. Anny Tokarskiej Proza Poetów – 5 500,00 zł;
- Urzędu Miasta Zielona Góra:
- Zakup zdigitalizowanych roczników czasopisma „Grünberger Wochenblatt” – 25 400,00 zł;
- Publikacja książki „Pro Libris”. Lubuskie Pismo
Literacko-Kulturalne (2001-2021) – 3 000,00 zł;
- Publikacja książki Oblicza prasy zielonogórskiej cz.II, pod red.
Jolanty Chwastyk-Kowalczyk i Andrzeja Bucka – 7 900,00 zł;
- Cztery noce i jeden dzień z kryminałem – zielonogórska intryga kryminalna – 6 000,00 zł.
13/ Realizacja pozostałych zadań:
Lp. |
Nazwa zadania |
Ilość 2022 rok |
||
część wojewódzka |
filie miejskie |
razem |
||
1. |
lekcje biblioteczne |
39 |
45 |
84 |
2. |
konferencje, sesje naukowe |
17 |
- |
17 |
3. |
spotkania autorskie |
60 |
14 |
74 |
4. |
pogadanki, odczyty |
32 |
47 |
79 |
5. |
Szkolenia (w tym konwersacje) |
131 |
- |
131 |
6 |
konkursy |
15 |
8 |
23 |
7. |
wystawy |
36 |
33 |
69 |
8. |
wycieczki |
76 |
15 |
91 |
9. |
inne (m.in. warsztaty dla grup zorganizowanych) |
115 |
172 |
287 |